Οι γυναίκες που κουβαλάνε πολλά
«Μπορείς να το κρατήσεις;» με ρώτησε η κόρη μου, δείχνοντάς μου ένα μισό άδειο κεσεδάκι γιαουρτιού ή ένα μπουφάν ή μια κούκλα.
Κοίταξα τα κουρασμένα μου χέρια, πιάνοντας ένα ήδη χλιαρό φλιτζάνι καφέ, ή μία μπάλα ποδοσφαίρου του γιού μου ή ένα αντιηλιακό.
Η γονεϊκότητα είναι κυρίως το να κουβαλάς πράγματα; Αναρωτήθηκα.
Αλλά δεν είναι μόνο η γονεϊκότητα. Οι περισσότερες από τις γυναίκες που ξέρω έχουν εξαντληθεί από το να κουβαλάνε τόσα πολλά, να κρατάνε τόσα πολλά μέσα τους. Κρατάμε τις ανησυχίες και τα όνειρα των παιδιών μας, το άγχος του συντρόφου μας, τους φόβους των γονιών μας. Κρατάμε τη γοητευτική φωνή που μας λέει ότι πρέπει πάντα να πιέζουμε τον εαυτό μας πιο σκληρά και να παίρνουμε περισσότερα. Κρατάμε τις δύσκολες ερωτήσεις: όπως, αυτή είναι η ζωή μου τώρα; Ή, το παιδί μου θα είναι εντάξει; Ή, θα μπορούσε κάποιος να μου πει τι πρέπει να κάνω για την κλιματική αλλαγή;
Τώρα, μερικές φορές αναρωτιέμαι – το να είσαι γυναίκα, τελικά, συνοψίζεται κυρίως στο να κουβαλάς πράγματα; Κουβαλάμε το βάρος όλης μας της ζωής στις πλάτες μας και το βάρος όλων όσων είναι σημαντικοί στη ζωή μας, μέχρι η πλάτη μας να λυγίσει και να μην μπορούμε να σηκώσουμε πλέον ούτε τις δικές μας επιθυμίες και ανάγκες;
Κουβαλάμε όλο το πρόγραμμα της οικογένειας, τα ραντεβού με τους γιατρούς και τις εξωσχολικές δραστηριότητες, τις γιορτές και τα παιδικά πάρτι, τις οικογενειακές υποχρεώσεις, τα κυριακάτικα τραπέζια, τις εκδρομές, τις αργίες και τα καθημερινά ψώνια. Και παράλληλα προσπαθούμε να κρατήσουμε σε μια ισορροπία τις δικές μας ορμόνες που συνεχώς μεταβάλλονται, τις ξαφνικές εκρήξεις θυμού, την διάθεσή μας που νιώθουμε ότι βουλιάζει κάθε μέρα και πιο πολύ, τον φόβο για την υγεία την δική μας και της οικογένειάς μας και φυσικά όλους τους φόβους που σχετίζονται με την οικονομική ανασφάλεια.
Πάρα πολλοί από εμάς έχουν όλα αυτά και πολλά άλλα. Και δεν ζητάμε βοήθεια, γιατί όλοι οι άλλοι που γνωρίζουμε σηκώνουν στις πλάτες τους τα ίδια – αν όχι και μεγαλύτερα φορτία. Στη συνέχεια, κλαίμε για τη δική μας καλή τύχη, για τα τεράστια, σαρωτικά προνόμιά μας. Θα μπορούσε να είναι πολύ χειρότερα, λέμε στον εαυτό μας.
Τότε γιατί εξακολουθεί να είναι τόσο δύσκολο; Μια μικρή φωνή ψιθυρίζει στο αφτί μας.
Νιώθω ότι είναι η δουλειά μου να κουβαλάω τα πάντα, γιατί αυτή είναι η ζωή που ήθελα, η ζωή που επέλεξα: μαμά, γυναίκα, συγγραφέας, φίλος. Και όταν περνάω περισσότερο χρόνο στα κοινωνικά δίκτυα, αρχίζω να πιστεύω ότι τρελαίνομαι βλέποντας τόσους ανθρώπους να κουβαλάνε τα ίδια με εμένα ίσως και περισσότερα και ταυτόχρονα να έχουν υπέροχα οικογενειακά γεύματα και ονειρεμένες διακοπές και η σχέση του ζευγαριού να φαίνεται σαν να μην έχουν περάσει 20 χρόνια και τρία παιδία από πάνω τους.
Αλλά μετά σκέφτομαι την κόρη μου, με τα μάτια της που λάμπουν και την μεγάλη της καρδιά. Την φαντάζομαι κάποια στιγμή στο μέλλον να νιώθει κι αυτή ότι χρειάζεται να κουβαλάει όλα τα πράγματα της ζωής της. Και φαντάζομαι το φως στα μάτια της να μειώνεται και να θαμπώνει.
Και αυτό μου ραγίζει την καρδιά.
Θέλω να διδάξω στην κόρη μου ότι μερικές φορές, είναι αναγκαίο να ξεκαθαρίζουμε τα πράγματα. Είναι αναγκαίο να ελαφρύνουμε τα φορτία μας. Να μάθουμε να λέμε, «Χρειάζομαι βοήθεια με αυτό.» Και, «Όχι, ευχαριστώ» και «Όχι».
Ακούω συχνά να μιλάνε για τη σημασία της αυτοφροντίδας, καθώς και τί σημαίνει πραγματικά η αυτοφροντίδα. Ίσως τελικά δεν αφορά μόνο τη γιόγκα ή το μασάζ. Ίσως αυτό που πραγματικά σημαίνει, είναι να κάνουμε ξεκάθαρο στον εαυτό μας και στους άλλους, τί μπορούμε –και θέλουμε– να κρατήσουμε και τί χρειάζεται να αφήσουμε κάτω. Να δούμε το πραγματικό μέγεθος των χεριών μας και το πόσα μπορούν να κουβαλήσουν.
Οπότε, τον τελευταίο καιρό, ξεκαθαρίζω τα πράγματα.
Έχω σταματήσει να δουλεύω υπερωρίες και έχω σταματήσει να φέρνω επιπλέον εισόδημα στο σπίτι από την εργασία μου τις Κυριακές και τις αργίες. Έχω προσλάβει βοήθεια για τις δουλειές τους σπιτιού που πλέον δεν αντέχει το σώμα μου να φέρει εις πέρας. Το καλύτερο όμως από όλα, είναι ότι ξεκίνησα χορό! Αυτές οι 2 ώρες την εβδομάδα, είναι κάτι που το ονειρευόμουν τα τελευταία 15 χρόνια. Τα χέρια και η καρδιά μου είναι ακόμα γεμάτα, αλλά για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό, νιώθω ότι μπορώ να αναπνεύσω. Σαν να έχω χώρο πλέον, να σταματήσω για λίγο τον χρόνο και να εκτιμήσω την πληρότητα της ζωής μου αντί να νιώθω θαμμένη κάτω από σωρούς υποχρεώσεων.
Αισθάνομαι ανακούφιση και τεράστια ευγνωμοσύνη που μπορώ να κάνω αυτές τις αλλαγές, αλλά αισθάνομαι κι εγώ ενοχές. Δεν είναι εύκολο να παραδεχτούμε ότι δεν μπορούμε – ή δεν θέλουμε – να κουβαλήσουμε τόσα πολλά. Ότι η ικανότητά μας είναι περιορισμένη, ότι οι πολύτιμοι πόροι μας κάποια στιγμή εξαντλούνται.
Δεν μπορούν όλοι να πάρουν μια άδεια μικρή ή μεγάλη, από τη δουλειά, αλλά μπορούμε να πούμε όχι στο να προσφέρουμε εθελοντισμό στο σχολείο των παιδιών μας, ή να πούμε όχι στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, ή να αναλάβουμε αυτό το επιπλέον έργο στη δουλειά που μας κάνει να νιώθουμε ότι έχουμε μια πέτρα στο στήθος να μας βαραίνει.
Όταν η αμφιβολία τρυπώνει στην καρδιά μου, σκέφτομαι την κόρη μου. Κάποτε, όπως και εγώ, ήμουν μικρή και είχα πολλά όνειρα. Κάτω από το βάρος όλων αυτών που κουβαλάμε, μπορούμε ακόμα να βρούμε αυτή τη σπίθα. Πρέπει απλώς να αφήσουμε αρκετά από αυτά που κουβαλάμε ώστε να τη βρούμε.»
Πρωτότυπο Κείμενο: Lynn Shattuck
Μετάφραση • Επιμέλεια Κειμένου: Healing Parenting – Χριστίνα Σκλαβενίτη Ψυχολόγος, Σύμβουλος Γονεϊκότητας Ευχαριστούμε θερμά!
