Μέρα 4η
Παρόλο που τα πράγματα πήγαιναν σχετικά καλά κατά τη γνώμη μου, ο μεγαλύτερος γιος μου ξύπνησε στραβά την τέταρτη μέρα και το παραμικρό φαινόταν αγώνας. Ακόμη κι όταν του έκανα ερωτήσεις για να τον κάνω να νιώσει ότι συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων, μου απαντούσε απότομα και είχε άσχημη στάση απέναντί μου. Όταν του είπα πως με στενοχωρούσε το να χρησιμοποιεί αυτό τον τόνο και πως θα έπρεπε να μιλάμε ευγενικά στην οικογένειά μας, θύμωσε, μου είπε να σταματήσω και είπε «Το ξέρω». Ένιωθα τόσο απογοητευμένη από την αγενή στάση του που με δυσκολία συγκρατιόμουν. Για άλλη μια φορά χρειάστηκε να αποστασιοποιηθώ από τον άμεσο θυμό μου απέναντί του και να προσπαθήσω να καταλάβω τι προκαλούσε τα συναισθήματά του. Τον ρώτησα γιατί ένιωθε θυμωμένος και δεν ήξερε. Υπήρχε σαφέστατα μια συναισθηματική ανάγκη που δεν είχε καλυφθεί, οπότε όταν η αδερφή του ξάπλωσε για το μεσημεριανό ύπνο, του πρότεινα να καθίσω μαζί του και να μιλήσουμε για τη μέρα του. Τότε αποκαλύφθηκε πως κάποιος στο σχολείο τον αποκάλεσε κακό κι αυτό δεν του άρεσε και τον στενοχώρησε. Τώρα καταλάβαινα από πού προερχόταν η αγενής συμπεριφορά. Μπορούσαμε να συζητήσουμε για το πώς μπορούσε να αντιμετωπίσει τα παιδιά που τον έλεγαν κακό — πώς θα μπορούσε κάποιος άλλος να προσλάβει τη στάση του σώματος και τη φωνή του, αν φερόταν με τον ίδιο τρόπο που φερόταν στο σπίτι. Μπόρεσα να τον αγκαλιάσω και να αφήσω ένα μέρος του θυμού του να εξανεμιστεί στην αγκαλιά μου. Ήταν ένα δύσκολο θέμα για συζήτηση. Αυτή η συμπεριφορά που χαρακτήριζα αμέσως «άτακτη» έκρυβε τόσα πολλά θέματα για συζήτηση κάτω από την επιφάνεια. Ένιωθα πως υπήρχαν τόσα πολλά σημάδια που ίσως αγνοούσα, όταν επέλεγα την εύκολη λύση του να τιμωρήσω, αντί να κατανοήσω τις ενέργειες των παιδιών μου. Σοκαρίστηκα από το πόσο δύσκολες ήταν αυτές οι συζητήσεις, αλλά ακόμη περισσότερο εξεπλάγην από το πόσο απαραίτητες είναι. Ένιωθα πως η υιοθέτηση μιας πιο ήπιας προσέγγισης μας βοηθούσε να φτάσουμε πιο γρήγορα στη ρίζα του προβλήματος και ήμουν ευγνώμων γι΄ αυτό.
Μέρα 5η
Την Πέμπτη μέρα του εγχειρήματος της ήπιας γονεϊκότητας, πήγα την κόρη μου και τις φίλες της στο τοπικό παιδικό μουσείο, ενώ ο αδερφός της ήταν στο σχολείο. Συνήθως το να φύγουμε από οποιοδήποτε σημείο παιχνιδιού είναι μια κόλαση, όπου καταλήγουμε να την κρεμάω στον ώμο μου, ενώ εκείνη κλωτσάει και ουρλιάζει, μέχρι να τη βάλω στο αυτοκίνητο. Με ενδιέφερε να δω αν μια πιο ήπια προσέγγιση θα άλλαζε την κατάσταση έστω και στο ελάχιστο, όταν θα ερχόταν η ώρα να πάμε σπίτι. Αφού της μίλησα για το πόση ώρα είχαμε περάσει παίζοντας, καθώς και για το ότι έπρεπε να φτιάξουμε μεσημεριανό και να πάρουμε τον αδερφό της από το σχολείο σύντομα, τη ρώτησα αν θα μπορούσαμε να φύγουμε μαζί, περπατώντας ήρεμα προς το αυτοκίνητο. Της είπα πως αν με βοηθούσε κι ερχόταν μαζί μου για να φτιάξουμε το μεσημεριανό του αδερφού της, θα ένιωθα κι εγώ πιο θετικά στο να έρθουμε ξανά στο παιδικό μουσείο. Προετοιμάστηκα ψυχολογικά για την παράλογη κρίση οργής και την επιχείρηση απόδρασης που έχουμε πάντα – και ναι, το εννοώ, ΠΑΝΤΑ. Έτσι, όταν έπιασε το χέρι μου και περπάτησε μαζί μου μέχρι το αυτοκίνητο χωρίς διαμαρτυρίες, έμεινα άναυδη. Αν η ήπια γονεϊκότητα έφερνε τέτοια αποτελέσματα, ήμουν μέσα. Δεν με ένοιαζε πόσο περισσότερο χρόνο θα αφιέρωνα στο να εξηγώ και να μιλάω για συναισθήματα, εδώ ζούσα κάτι εντελώς διαφορετικό και ήμουν τρισευτυχισμένη.
Μέρα 6η
Την επόμενη μέρα, μετά την προσέλευση στο σχολείο, η κόρη μου έπαιζε με τις φίλες της στην παιδική, όπως κάνει συνήθως, αλλά ήταν σε πολύ πεισματάρικη διάθεση. Δεν μοιραζόταν με τις φίλες της και αρνούνταν ανοιχτά να με ακούσει, όταν της ζητούσα να μην κάνει πράγματα που ήξερε πως δεν επιτρέπονταν. Όσο κι αν ήθελα να την πάρω να φύγουμε για τιμωρία, αποφάσισα να προσπαθήσω να της μιλήσω, αλλά χωρίς επιτυχία. Όχι μόνο κατέληξα να φαίνομαι ότι με κάνει ό,τι θέλει στα μάτια των άλλων γονιών, αλλά και απέτυχα στην ήπια γονεϊκότητα, όταν τελικά χρειάστηκε να φύγουμε όσο εκείνη ούρλιαζε και κλωτσούσε. Ένιωσα ντροπιασμένη και απογοητευμένη και ευχόμουν να την είχα τιμωρήσει από την ώρα που άρχισε να παραφέρεται. Ποιο το νόημα της ήπιας γονεϊκότητας, αν συνέχιζε να φέρεται έτσι; Όταν όμως φτάσαμε στο σπίτι και είχα την ευκαιρία να βάλω τον εαυτό μου σε timeout και να ηρεμήσω, μπόρεσα να της μιλήσω ξανά για το πώς ένιωθαν οι φίλες της με τη συμπεριφορά της. Ζήτησε συγγνώμη και αντί να συνεχίσει το κλαψούρισμα και την άσχημη συμπεριφορά, αποφάσισε να πάρει αγκαλιά τη γάτα και να διαβάσει ένα βιβλίο. Μετά μου είπε πως ήταν κουρασμένη και ξαπλώσαμε για λίγο. Είχα πλέον καταλάβει πως όσο άσχημα κι αν φέρονταν τα παιδιά μου, αυτό οφειλόταν σε κάτι άλλο που κρυβόταν πίσω από την επιφανειακά άσχημη συμπεριφορά κι εγώ αδυνατούσα να δω εξαιτίας της απόγνωσής μου. Συνειδητοποίησα πως αυτός ο επιπλέον χρόνος και η προσπάθεια ήταν απαραίτητα για να φτάσω στην καρδιά του προβλήματος της συμπεριφοράς τους, ακόμη κι αν αυτό σήμαινε πως κάπου-κάπου θα ένιωθα άβολα μπροστά στους άλλους γονείς. Εξάλλου, οι επιλογές που αφορούν τη γονεϊκότητα είναι αποκλειστικά δική μου ευθύνη. Αν οι άλλοι γονείς με κρίνουν επειδή κάνω αυτό που θεωρώ σωστό, τότε δεν χρειάζεται να ανησυχώ για την άποψή τους ούτως ή άλλως. Προτεραιότητα έχουν τα παιδιά μου, κι όχι η καλή μου εικόνα.
Μέρα 7η
Η τελευταία μέρα του εγχειρήματός μου ήρθε μετά από μια πολύ ανήσυχη νύχτα με το μωρό. Εγώ ήμουν εκείνη που δεν είχα καμία διάθεση να συνεργαστώ με τα παιδιά μου και να ακολουθήσω την ήπια προσέγγιση την έβδομη μέρα, κι όχι το αντίστροφο. Παρόλο που προσπάθησα να υπενθυμίζω στον εαυτό μου να μιλά στα παιδιά σαν σε συνεργάτες, δεν είχα αρκετή υπομονή, ώστε να συνεργαστώ με ένα δίχρονο κι ένα πεντάχρονο τόσο νωρίς το πρωί. Όταν ο γιος μου διέκοψε δύο συνεχόμενες φορές το θηλασμό, του μίλησα απότομα και του ζήτησα να πάει στο δωμάτιό του μέχρι να τελειώσω. Όταν πήγα να τον δω, έμοιαζε εντελώς απογοητευμένος. Στην ήπια γονεϊκότητα χρειάζεται να παραδέχεσαι τα λάθη σου, κι έτσι δεν έπρεπε να κατηγορήσω τις ενέργειες του γιου μου για τη δική μου συμπεριφορά. Όταν του ζήτησα συγγνώμη για τον τρόπο που φέρθηκα, βρήκαμε ξανά την ισορροπία μας. Μάλιστα μου ζήτησε συγγνώμη που με διέκοψε, χωρίς να του το ζητήσω εγώ. Πίστευα πως η ενσυναίσθηση ήταν μια δύσκολη έννοια για ένα πεντάχρονο, αλλά τελικά έκανα λάθος.
Άξιζε η Ήπια Γονεϊκότητα την περισσότερη προσπάθεια;
Παρόλο που ήταν μια από τις πιο δύσκολες βδομάδες που έζησα ποτέ ως γονιός, ήταν και μία από εκείνες με τη μεγαλύτερη ανταμοιβή. Το να μπορώ να συσχετίζομαι με τα παιδιά μου στο επίπεδό τους βελτίωσε πραγματικά τη γενικότερη συμπεριφορά τους. Δεν είμαι σίγουρη για το αν θα μπορούσα να εφαρμόσω αυτή την προσέγγιση όλη μέρα, κάθε μέρα, αλλά το να προσπαθώ να μιλήσω διεξοδικά για τα προβλήματα των παιδιών μου είναι κάτι που σίγουρα θα προσπαθώ συχνότερα. Μου έδειξε τόσα πολλά για το γιατί φέρονται όπως φέρονται και ποτέ δεν ήταν «άτακτα» μόνο και μόνο επειδή έτσι ήθελαν. Αφιερώνοντας περισσότερο χρόνο στο να μην βιαζόμαστε και στο να καταλαβαίνω πραγματικά τα παιδιά μου άξιζε σίγουρα την προσπάθεια. Παρόλο που είχα τις αμφιβολίες μου, όταν ξεκίνησα αυτό το πείραμα, ήμουν σίγουρα ικανοποιημένη από το αποτέλεσμα.
Μετάφραση στα ελληνικά του άρθρου i-tried-gentle-parenting-for-a-week-heres-what-happened της Gemma Hartley, από την Φωτεινή Foteini Papag για την ομάδα Ενσυναίσθηση
