Πιθανότατα θυμάστε το στοματικό στάδιο του μωρού σας, όταν έβαζε στο στόμα του ό,τι έπιανε στα χεράκια του. Τα βρέφη το κάνουν αυτό όταν βγάζουν δόντια ή για να μάθουν τον κόσμο γύρω τους. Τι συμβαίνει όμως όταν ένα παιδί προσχολικής ή σχολικής ηλικίας ρουφάει ή μασάει το πουκάμισό του ή άλλα ρούχα;
Μερικές φορές, ένα μεγαλύτερο παιδί αναπτύσσει τη συνήθεια να βάζει στο στόμα του το ντεκολτέ, τη μανσέτα ή το στρίφωμα του πουκαμίσου του. Μπορεί να μασάει ή να πιπιλάει το υλικό σε σημείο που αυτό να εμφανίζει τρύπες ή να φθείρεται. Μπορεί λοιπόν αυτή η συμπεριφορά να σας προβληματίζει. Ας δούμε μαζί κάποιους από τους πιθανούς λόγους.
Γιατί τα παιδιά μασάνε τα ρούχα τους;
Η στοματική διέγερση παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του παιδιού σας. “Η αναζήτηση της στοματικής κίνησης έχει τις ρίζες της στις πιο βασικές μας μεθόδους αυτορρύθμισης ή ηρεμίας”, λέει η Monal Patel, εργοθεραπεύτρια στο Blue Bird Day Program στο Σικάγο, IL. “Από τη βρεφική έως τη νηπιακή ηλικία, το παιδί χρησιμοποιεί το αντανακλαστικό για να ικανοποιήσει τις βασικές ανάγκες της πείνας και της δίψας. Αργότερα, μπορεί να χρησιμοποιούν αυτό το μοτίβο πιπιλίσματος για να ηρεμήσουν, όπως συμβαίνει συχνά με το πιπιλίσμα του αντίχειρα”.
Ωστόσο, κάποια παιδιά μπορεί να συνεχίζουν αυτή τη συνήθεια και σε άλλες ηλικίες. «Η έντονη πίεση μπορεί να καθησυχάσει ένα παιδί και κυρίως ξέρει ότι μπορεί να το κάνει ο ίδιος ή η ίδια για τον εαυτό της» λέει η Patel. Έτσι, ένα παιδί μπορεί να πιπιλάει την μπλούζα του για τον ίδιο ακριβώς λόγο.
Πότε ενδέχεται να είναι ανησυχητικό
Επειδή πρόκειται για μια φυσική συμπεριφορά, δεν σημαίνει ότι πρέπει μείνει για πάντα. “Μέχρι την ηλικία των τριών ετών, τα παιδιά συνήθως σταματούν να βάζουν πράγματα στο στόμα τους και να εξερευνούν τα πράγματα με αυτόν τον τρόπο”, λέει η Laura Grashow, PsyD, ψυχολόγος στο Child & Family Institute στο Scarsdale της Νέας Υόρκης. “Αλλά έχω δει και παιδιά στην τετάρτη ή πέμπτη δημοτικού να αρπάζουν τον γιακά του πουκαμίσου τους και να τον βάζουν στο στόμα τους”.
Ο Dr. Grashow λέει ότι το μάσημα πουκάμισων μπορεί απλώς να είναι ένας ακίνδυνος τρόπος με τον οποίο το παιδί σας αναζητά μια μέθοδο για να ηρεμεί και συγκεντρώνεται. (Αρκεί να σκεφτούμε πόσοι μεγάλοι μασάνε τσίχλα ή τρώνε τα νύχια τους όταν είναι νευρικοί ή συγκεντρωμένοι).
Ωστόσο, υπάρχουν φορές που το μάσημα της μπλούζας ενός παιδιού μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο. “Η πιο σημαντική διάκριση είναι να διαπιστώσουμε αν το πιπίλισμα ή το μάσημα εμποδίζει την ικανότητα του παιδιού να συμμετέχει στις καθημερινές του συνήθειες ή αν αποτελεί πρόβλημα ασφάλειας”, λέει η Patel.
Πώς να μιλήσουμε στο παιδί για αυτή τη συνήθεια
H Dr. Grashow συνιστά να μιλήσουμε με το παιδί εάν πιστεύoyme ότι η συνήθεια του να ρουφάει ή να μασάει τα ρούχα είναι προβληματική. Αυτό που είναι κρίσιμο εδώ είναι να μην είμαστε επικριτικοί. Ο πρώτος μας στόχος θα πρέπει να είναι να δούμε αν το παιδί συνειδητοποιεί ότι το κάνει και αν υπάρχουν μοτίβα στο μάσημα.
Δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση να νιώσει ντροπή το παιδί, γιατί μπορεί να το εξωτερικεύσει και να σκεφτεί πως είναι κακό και ότι κάνει χάλια τα πράγματα του, σημειώνει ο Dr. Grashow. Αντιθέτως το προσεγγίζουμε ευγενικά. Μπορούμε να το ρωτήσουμε «πώς σε βοηθάει αυτή η συνήθεια; Τι σου προσφέρει;» συμβουλεύει η ειδικός. Μπορεί καν να μην το έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει τα παιδιά ότι το κάνουν. Αν όντως το έχουν, μπορούμε να το ρωτήσουμε αν έχουν πρόβλημα όταν το κάνουν μπροστά στους φίλους και τους συμμαθητές τους ή αν εκείνοι τους κοροϊδεύουν, ώστε να γνωρίζουμε αν έχει επηρεάσει αυτή η συνήθεια την κοινωνική τους ζωή.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να το ξεπεράσουν
-Να αναγνωρίσουμε τι πυροδοτεί αυτή την ανάγκη
Θα πρέπει να δούμε αν υπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι λόγοι. Μήπως το κάνει πριν την ώρα του σνακ και είναι μια ένδειξη πείνας για παράδειγμα; Μήπως το κάνει όταν διαβάσει ή φτιάχνει ένα παζλ και είναι μια προσπάθεια να συγκεντρωθεί; Ή μήπως πριν συναντήσει κάποιον φίλο του για παιχνίδι και υποδηλώνει ίσως κάποιο άγχος; Έτσι θα μπορείτε να βρείτε τη ρίζα του και να αντιμετωπίσετε την πραγματική αιτία του προβλήματος.
-Να του δίνουμε εναλλακτικές
Κάποιες φορές έχει παρατηρηθεί πως αποσπάται η προσοχή του από αυτή τη συνήθεια αν έχει κάτι να παίζει στα χέρια του. Υπάρχουν και κάποια ειδικά κολιέ για αυτόν τον λόγο.
-Να ζητήσουμε τη γνώμη ενός ειδικού
Καλό είναι να απευθυνθείτε σε έναν αναπτυξιολόγο. «Οι ειδικοί μπορούν να διαπιστώσουν τι συμβαίνει ακριβώς. Να δουν αν το παιδί δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί, πώς σχετίζεται με τα άλλα παιδιά, να διαπιστώσει αν έχει κάποια καθυστέρηση στην ανάπτυξη του ή αν έχει στρες». Επιπλέον θα ήταν καλό να δει ένας παιδίατρος αν λείπουν κάποια στοιχεία από τον οργανισμό του που μπορεί να το κάνουν να αισθάνεται περίεργα κι ένας οδοντίατρος να τσεκάρει αν τυχόν υπάρχει κάποια μικρή πληγή ή πρόβλημα που ενοχλεί το παιδί στο στόμα.
