Πώς να είσαι σωστός πατέρας όταν είσαι παιδί και ο ίδιος

Στα 41 μου έχω καταλάβει πολύ λίγα πράγματα για τον κόσμο που ζούμε κι ακόμα και γι' αυτά δεν είμαι σίγουρος.

Ένα από αυτά που έμαθα, και όσο μεγαλώνω το βλέπω να επιβεβαιώνεται, είναι ότι δεν υπάρχουν ενήλικοι. Είμαστε όλοι παιδιά που μεγάλωσαν, φούσκωσαν, γέρασαν, παραμορφώθηκαν. Όμως μέσα μας, βαθιά, είμαστε τα ίδια μικρά, φοβισμένα, αδέξια παιδιά. Πώς μπορώ λοιπόν εγώ, ένα παιδί σε περιτύλιγμα σαραντάρη να μεγαλώνω ένα άλλο μικρό παιδάκι; Μα, με τον ίδιο τρόπο που καταφέρνω και όλα τα υπόλοιπα «ενήλικα» πράγματα που κάνω στη ζωή μου: Προσποιούμαι. Δεν υπάρχει τίποτα πιο σημαντικό από το να εμπνέεις εμπιστοσύνη στο παιδί σου κι αυτό δεν είναι κάτι που το κάνεις με ειλικρίνεια. Προσποιείσαι. Παριστάνεις ότι γνωρίζεις τα πάντα, ότι τα έχεις όλα υπό έλεγχο. Κι άλλες φορές, ενώ γνωρίζεις πόσο ψέμα είναι όταν κάτι τέτοιο ακούγεται από στόμα θνητού, δεν κρατιέσαι και υπόσχεσαι. Υπόσχεσαι. Τώρα πια γνωρίζω ότι ο πατέρας, ο κλασικός, παραδοσιακός πατέρας που δείχνει το αναγνωστικό του δημοτικού και θυμόμαστε από τα νιάτα μας, είναι κάτι σαν το θεό. Ένα αποκύημα της μυθοπλασίας. Είναι ένας άντρας που παίρνει μια βαθιά ανάσα και παίζει ένα ρόλο. Όσο πιο καλά μπορεί, ακόμα και όταν το πραγματικό του πρόσωπο περισσεύει κάτω από τη μάσκα. Όπως όταν ως πατέρας ντύνεσαι Άι Βασίλης. Και τότε όλοι οι άλλοι, ευγενικά, κάνουν πως δεν βλέπουν τα ψεύτικα γένια, τη στολή και την αμφιβολία που κατοικεί μόνιμα στο βλέμμα σου. «Καμιά φορά σκέφτομαι πώς θα ήταν αν αυτό το μικρό παιδί που κρύβεται μέσα μου μπορούσε ξαφνικά να απελευθερωθεί…» Φαντάζεσαι να ήσουν απόλυτα ειλικρινής; Πώς θα ήταν οι συζητήσεις με το παιδί σου; Για παράδειγμα: «Μπαμπά, υπάρχουν τέρατα;» «Όχι παιδί μου. Υπάρχουν άνθρωποι. Άπληστοι, φθονεροί, στενόμυαλοι και αμείλικτοι άνθρωποι. Αυτοί αρκούν. Εξαιτίας τους ίσως δεν υπάρχουν άλλα τέρατα. Και ξέρεις και το καλύτερο; Εμείς είμαστε αυτοί οι άνθρωποι. Εμείς είμαστε τα τέρατα».

Άλλη ερώτηση; Φαντάζεσαι όλες μας τις συζητήσεις να ήταν έτσι; Ίσως στο τρίτο παιδί να μιλούσα με αυτό τον τρόπο. Για πείραμα. Αν είχα ένα-δύο παιδιά για backup, μπορεί στο τρίτο να αυτοσχεδίαζα για να δω τι θα βγει. Ίσως έτσι να έκανε ο πατέρας του Camus. Όμως εγώ, τώρα, έχω αναλάβει να εμπνέω εμπιστοσύνη. Ακόμα κι αν δεν γνωρίζω τίποτα. Ακόμα κι αν φοβάμαι πιο πολύ απ’ όσο μπορεί ένα παιδί να φοβηθεί. Καμιά φορά σκέφτομαι πώς θα ήταν αν αυτό το μικρό παιδί που κρύβεται μέσα μου μπορούσε να απελευθερωθεί. Έτσι ξαφνικά, ένα μεσημέρι την ώρα που ο γιος μου παίζει σε μια παιδική χαρά, όλη αυτή η πανοπλία από κρέας, τρόπους, παιδεία, ντροπή, ωριμότητα και ευπρέπεια σπάσει, το παιδάκι δραπετεύσει και τρέξει να παίξει μαζί με το γιο μου. Άραγε θα συμπαθιόντουσαν; «Έχω αναλάβει να εμπνέω εμπιστοσύνη. Ακόμα κι αν φοβάμαι πιο πολύ απ’ όσο μπορεί ένα παιδί να φοβηθεί».

Όμως δεν χρειάζεται να γίνει αυτό. Φίλους να παίζει θα βρει πολλούς. Κάθε μέρα στην παιδική χαρά γνωρίζει παιδάκια και τα φωνάζει «φίλε μου». Είναι χειρότερος και από εμένα όταν είμαι στο Facebook. Δεν θα του λείψουν οι φίλοι. Αυτό που χρειάζεται είναι κάποιον να τον κρατάει από το χέρι και να του δείχνει τον Ωρίωνα και το Σείριο. Τα κεραμίδια στα παλιά κτίρια. Τις κορυφογραμμές της Αττικής. Κάποιον να του μιλήσει για τη βαρύτητα και το φεγγάρι, τις μελωδίες του Chopin και το σπασμένο γυαλί του Duchamp. Κάποιον να του μάθει τον Τεντέν και τους Ντιπόν, τους Κύκλωπες και τα κέρινα φτερά του Ίκαρου. Λεπτομέρειες για κάποιους ίσως ασήμαντες, που όμως σχηματίζουν στην καρδιά ενός μικρού ανθρώπου υποδοχές όπου αργότερα θα έρθουν να φωλιάσουν η συγκίνηση, η ευτυχία, η αγάπη, ο πλούτος των συναισθημάτων, το χιούμορ, η αισθητική.

Γιατί μπορεί στη ζωή του όλα αυτά να μην τα βρει. Δεν γνωρίζω πολλούς ανθρώπους που να ήταν τόσο τυχεροί για να τα αποκτήσουν. Όμως πρέπει να έχει τις κατάλληλες υποδοχές ώστε, αν τα συναντήσει, να ξέρει πού να τα φυλάξει.

Φαντάζεσαι να βρεις την ευτυχία και να μην ξέρεις τι να την κάνεις; Τραγικό. Και τέτοιους ανθρώπους γνωρίζω πολλούς.

Θα μας συναντήσετε συχνά στο κέντρο να περπατάμε με τη γυναίκα μου και το μικρό. Όλες μου οι βόλτες είναι μαζί τους. Και αν αναρωτηθείτε τι του ψιθυρίζω στο αυτί καθώς τον κρατάω αγκαλιά, είναι κάποιες μυστικές φράσεις, που ούτε εκείνος καλά-καλά τις ακούει, και αν τις ακούει είμαι βέβαιος ότι δεν τις καταλαβαίνει. Σίγουρα όχι τώρα. Φράσεις όπως «Η ίδια η αβεβαιότητά μας είναι η απόδειξη ότι έχουμε δίκιο». «Η μόνη μας θρησκεία είναι η ευγένεια και η συμπόνια». «Η μόνη διαφορά ανάμεσα στη μέρα και τη νύχτα είναι ότι τη μέρα έχει φως». «Η αισιοδοξία μας είναι η μόνη μας αντίσταση απέναντι σε ένα εχθρικό σύμπαν».

Και ότι τον αγαπώ, τον αγαπώ, τον αγαπώ όσο χωράει η καρδιά μου. Απλώς, όπως κάθε θνητός, δεν μπορώ να του υποσχεθώ τίποτα. Τίποτα χωρίς να είναι ψέμα.

Γράφει ο Θοδωρής Τσεκούρας - andro.gr