Οι περισσότεροι γονείς παραπονιούνται για το στρες και τις συγκρούσεις που βιώνουν καθημερινά στο σπίτι τους, κάτι που οδηγεί σε εκνευρισμό, ξεσπάσματα και κακή διάθεση.
Αν θέλετε να αλλάξει η συναισθηματική ατμόσφαιρα στο σπίτι σας μπορείτε να το πετύχετε. Δεν σας υπόσχομαι ότι θα γίνει με τη μία, ή επειδή δοκιμάσατε μία από τις τεχνικές που σας προτείνω.
Αντίστοιχα, όπως δε θα περιμένατε μετά τη μία μέρα που κάνατε δίαιτα να χάσετε όλα τα κιλά που θέλετε, ή μετά από μία μέρα καλής μελέτης Κινέζικων δεν πρόκειται να τα μιλήσετε, έτσι ακριβώς δεν θα πρέπει να περιμένετε να δείτε μια τεράστια αλλαγή.
Θα διαπιστώσετε όμως, ότι αυτό που κάνατε έφερε μια μικρή αλλαγή και χτίζοντας, προχωρώντας μία μέρα τη φορά, θα πετύχετε τις αλλαγές που επιθυμείτε. Μέσα σε μερικές μέρες θα δείτε διαφορά! Συνεχίζοντας, η αλλαγή θα παγιωθεί και θα αλλάξει το κλίμα στην οικογένειά σας.
Να λοιπόν οι καλύτεροι τρόποι για να μειώσετε τις συγκρούσεις και το στρες στην οικογένειά σας.
1. Διαλέξτε προσεκτικά λίγους και καλούς κανόνες και εφαρμόστε τους
Το στρες και οι συγκρούσεις προκύπτουν όταν δεν υπάρχουν κανόνες στην οικογένεια και καθένας κάνει ό,τι νομίζει, μέχρι τη στιγμή που αυτό δε λειτουργεί. Τότε, ο γονιός βάζει τις φωνές, το παιδί αντιδρά και ο καυγάς αρχίζει.
Έτσι, όταν η μαμά φωνάζει «κλείσε την τηλεόραση, έχεις καρφωθεί μπροστά της τρεις ώρες τώρα» το παιδί απαντάει «δεν την κλείνω, θέλω να τελειώσει η ταινία που βλέπω, τι σου ήρθε τώρα ξαφνικά να μου πεις να την κλείσω, αφού με αφήνεις κάθε μέρα να βλέπω;» αρχίζει η μάχη! Ο καυγάς και η ένταση μπορεί να είναι ανάμεσα στους συζύγους, όταν ο ένας κατηγορεί τον άλλον ότι δεν πήρε αυγά και γάλα, για παράδειγμα, και καθένας θεωρεί ότι αυτό ήταν δουλειά του άλλου.
Θα σας φαινόταν παράξενο αν σας έλεγα ότι πολλές παρεξηγήσεις, στρες και συγκρούσεις στην οικογένεια προέρχονται από κακή επικοινωνία;
Τέτοιες παρεξηγήσεις είναι συχνές και πολύ ενοχλητικές και συμβαίνουν όταν δεν υπάρχουν ξεκάθαροι κανόνες για το τι επιτρέπεται και το ποιος είναι υπεύθυνος για τι. Έτσι, καλό είναι να θέσετε μερικούς απλούς και ξεκάθαρους κανόνες και να σιγουρευτείτε ότι όλοι τους εφαρμόζουν. Για παράδειγμα, το «πρέπει να συμμαζεύουμε» είναι πολύ γενικό και αόριστο για ένα παιδί.
Αν του πούμε όμως «αφού παίξεις πρέπει να μαζέψεις τα παιχνίδια σου. Και που είπαμε ότι πρέπει να τα βάλεις;» είναι πολύ πιο συγκεκριμένο και με την ερώτηση στο τέλος, δίνουμε στο παιδί την ευκαιρία να νιώσει ότι έχει και κάποιον έλεγχο, αφού ξέρει που πρέπει να τα τοποθετήσει.
2. Μάθετε να έχετε καλή επικοινωνία
Θα σας φαινόταν παράξενο αν σας έλεγα ότι πολλές παρεξηγήσεις, στρες και συγκρούσεις στην οικογένεια προέρχονται από κακή επικοινωνία; Και όμως, αυτό ισχύει! Πολλές φορές, λόγω βιασύνης, λόγω φόρτου εργασίας, πίεσης, ή απλώς της καθημερινότητας, για παράδειγμα, η σύζυγος ξεχνάει να πει στον σύζυγο ότι κανόνισε να βγει με τις φίλες της και έχει κανονίσει κάτι και αυτός την ίδια μέρα και ώρα. Ή, μπορεί το παιδί να ξεχάσει να πει ότι έχει μία εργασία για το σχολείο που απαιτεί κάποια κατασκευή με κόλλες γκλίτερ, χαρτόνια, και χαρτοκοπτική.
Όταν όμως συζητάμε, λέμε τα σχέδια μας, ανακοινώνουμε το πρόγραμμά μας και λέμε ποιες είναι οι υποχρεώσεις και οι ανάγκες μας, όλοι στην οικογένεια είναι ενημερωμένοι και κανονίζουν το πρόγραμμά τους αντίστοιχα.
3. Είναι αυτό που λέτε ή ο τρόπος που το λέτε;
Κάτι τόσο απλό όσοτο να ζητήσουμε από τον άλλον ένα ποτήρι νερό μπορεί να γίνει αφορμή για να κυρηχτεί πόλεμος στο σπίτι! Είναι εντελώς διαφορετικό να πείτε «αγάπη μου, θα μου φέρεις ένα νεράκι παρακαλώ, που είμαι πτώμα στην κούραση;» και εντελώς διαφορετικό το «φέρε μου ένα νερό που εσύ όλο κάθεσαι κι εγώ σκοτώνομαι στην κούραση». Η εντολή είναι η ίδια, αλλά ο τρόπος που διατυπώνεται, με λόγια, με συναισθηματική ένταση, με τον τόνο της φωνής, αλλά και τη μομφή και κατηγόρια στο δεύτερο παράδειγμα, μπορεί να αλλάξει εντελώς την έκβαση των πραγμάτων στην οικογένεια.
Το ίδιο ισχύει όταν απευθύνεστε στο δίχρονο ή το δεκαεξάχρονο παιδί σας. Μπορεί να έχετε δίκαιο σε αυτό που λέτε και ζητάτε από το παιδί, ο τρόπος όμως μπορεί να είναι τέτοιος που κάνει το παιδί να σας εναντιωθεί και έτσι ξεκινάει η διαμάχη.
4. Όταν τα αδέρφια τσακώνονται, στο σπίτι επικρατεί πολεμική ατμόσφαιρα
Όλα τα αδέρφια τσακώνονται σε κάποια στιγμή, αυτό είναι φυσιολογικό. Όταν όμως ο τσακωμός γίνεται ρουτίνα και είναι η καθημερινότητά σας, αυτό δεν είναι φυσιολογικό, αφού οι συγκρούσεις δημιουργούν εκνευρισμό, φωνές, στρες και κακή διάθεση σε όλους.
Βάλτε κανόνες και όρια.
Ζητήστε από τα παιδιά σας να χρησιμοποιούν λέξεις και προτάσεις για να εκφράζουν αυτό που θέλουν, αυτό που τα ενοχλεί, αυτό που νιώθουν. Διδάξτε τους πώς να βρίσκουν μόνα τους λύσεις στα προβλήματά τους. Για παράδειγμα, αν τσακώνονται για το ίδιο παιχνίδι, βάλτε ένα χρονικό όριο (πχ 5-10 λεπτά) για το ένα παιδί και μετά το παίρνει το άλλο παιδί.
Ενισχύστε την καλή συμπεριφορά και την αρμονική σχέση με το να ανταμοίβετε τα παιδιά όταν φέρονται καλά μεταξύ τους. Έτσι, αν για τρεις μέρες δεν τσακωθούν, τα πάτε μια ωραία βόλτα, κάνετε κάτι μαζί, τους προσφέρετε παραπάνω χρόνο, μια ωραία δραστηριότητα ή εμπειρία (και στα δύο ή παραπάνω αδέρφια) που θα τονώσει τη σχέση τους και θα τα βοηθήσει να θέλουν να διατηρήσουν την καλή συμπεριφορά για να έχουν να ‘κερδίσουν’ κάτι όμορφο.
5. Να τρώτε ένα γεύμα την ημέρα οικογενειακώς
Επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι οι οικογένειες που τρώνε τουλάχιστον ένα γεύμα την ημέρα μαζί για 4-5 φορές την εβδομάδα έχουν πολλά καταπληκτικά οφέλη: για παράδειγμα, τα παιδιά τους έχουν καλύτερες λεκτικές ικανότητες, καλύτερες σχολικές επιδόσεις, υψηλότερη αυτοπαποίθηση και ψυχική δύναμη, λιγότερες πιθανότητες να δοκιμάσουν διάφορες ουσίες στην εφηβεία και χαμηλότερο δείκτη κινδύνου για να εμφανίσουν κατάθλιψη, διατροφικές διαταραχές, παχυσαρκία και, φυσικά, είναι πιο ήρεμα και συναισθηματικά συνδεδεμένα με την οικογένειά τους.
Φυσικά μπορεί το πρόγραμμά σας να είναι δύσκολο και απαιτητικό, αλλά μπορείτε να βρείτε κάποια ώρα που θα τρώτε όλοι μαζί, πχ το πρωινό ή το βραδινό φαγητό. Και φυσικά πρέπει να θυμάστε ότι την ώρα του φαγητού μοιράζεστε τα νέα της ημέρας, τα σχέδιά σας, τις σκέψεις σας, το πρόγραμμά σας και κάνετε αυτή την ώρα που έχετε μαζί ευχάριστη για μικρούς και μεγάλους.
Από την Δρ. Λίζα Βάρβογλη – Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
