Μεγαλώνουμε τα παιδιά μας μέσα σε ένα τοξικό περιβάλλον; Γεμίζουμε τα κενά μας μέσα από αυτά; Κηνυγάμε την τελειότητα στα παιδιά επειδή εμείς δεν την είχαμε; Ζούμε ψόφιες ζωές και το περνάμε και στα παιδιά; Κάποιοι γονείς προβληματίζονται, κάποιοι προσπαθούν να μάθουν... Ο ψυχολόγος Γρηγόρης Βασιλειάδης έγραψε ένα κείμενο στο Facebook που αγγίζει ένα ζήτημα που σπάνια σκεφτόμαστε οι γονείς: την ψευδαίσθηση ότι οι πράξεις μας απέναντι στους άλλους –και ιδιαίτερα στα παιδιά μας– γίνονται αποκλειστικά "για το καλό τους".
Η ανάρτησή του με αιχμηρή γλώσσα αλλά και και παραστατικά παραδείγματα, θέλει να δείξει το πώς οι ανεκπλήρωτες ανάγκες και τα άλυτα προσωπικά μας κενά μπορούν να μετατραπούν σε βάρος για τις σχέσεις μας και, τελικά, να κληροδοτηθούν στις επόμενες γενιές.
Η προβληματική που θέτει δεν αφορά μόνο τον ρόλο του γονέα, φυσικά, αλλά και την ουσιαστική ανάληψη ευθύνης απέναντι στον εαυτό μας, προκειμένου να μπορούμε να αγαπάμε και να προσφέρουμε αυθεντικά στους άλλους.
"Θες να κάνεις σ’ έναν άνθρωπο πραγματικά κακό!; Κάντο "πιπίλα" πως ό,τι κάνεις το κάνεις ταχα για το δικό του "καλό"!...
Πρώτον, αυτό ποτέ δεν ισχύει. Ναι, ακόμα κι αν είσαι γονιός, και μάλιστα καλός γονιός, ό,τι κάνεις το κάνεις πρώτιστα για το δικό σου καλό.
Μπορεί αυτό το "καλό" να είναι η ανάγκη σου να είσαι "σωστός", δίκαιος, ευσυνείδητος, αγαπητός, ήρεμος, σε επαφή με τον καταναγκασμό σου για "τελειότητα", για να έχεις τον έπαινο και την επιδοκιμασία των δικών σου γονιών, του περίγυρου, ή για να έχεις ανταποδοτική "μισθοδοσία" απ’ τον ουρανό…
Επειδή είσαι γονιός δεν σημαίνει πως δεν έχεις προσωπικές και σημαντικές ανάγκες οι οποίες μάλιστα βρίσκονται σε προτεραιότητα! Ποιος "παπαρολόγος" σου είπε πως ο ρόλος του γονιού προϋποθέτει ότι ανά πάσα στιγμή και αυτόματα είσαι σε θέση να φοράς το ένδυμα του αλτρουισμού και της χωρίς όρους δοτικότητας…;!
Αν δεν συνειδητοποιήσεις με μεγάλη καθαρότητα ποιες είναι οι μέχρι σήμερα ανεκπλήρωτες ατομικές σου ανάγκες.
Αν δεν επενδύσεις χρόνο και χώρο για να τις εκπληρώσεις πριν κάνεις παιδιά, ή ακόμα κι όταν γίνεις γονιός –η ζωή δεν τελειώνει με την τεκνογονία!-, με μαθηματική ακρίβεια θα τις φορτώσεις στα παιδάκια σου.
Αυτό θα γίνει ασυνείδητα, και, για να παραμείνει αυτή η μετάθεση ασυνείδητη και θαμμένη, θα λες στον εαυτό σου, στα κακόμοιρα τα παιδιά σου, και στους γείτονες, πως ό,τι κάνεις το κάνεις έχοντας αλτρουιστικές προθέσεις…
Πώς να γίνεις κάποια στιγμή αυθεντικά αλτρουιστής, αν έχεις απαγορεύσει από τον εαυτό σου το εντελώς ανθρώπινο δικαίωμα σου να είσαι "παρτάκιας", ατομιστής, υστερόβουλος…;
Όταν λοιπόν ζεις μια ψόφια, ανέραστη κι ανεκπλήρωτη προσωπική και συζυγική ζωή, που τρέφεται από το ψέμα, την υποκρισία, τον φόβο της αυτονομίας και την υπεκφυγή, και αντί να το παραδεχτείς και να κλάψεις, να χτυπηθείς στα πατώματα, να βρεθείς σε αδιέξοδο, να πονέσεις γι αυτό και να αναλάβεις τις ευθύνες σου, εσύ κοιτάς ανεπαίσθητα κι "ανώδυνα" να το αντιπαρέλθεις μεταφέροντας τις προσδοκίες σου -που κανονικά θα είχες από την συντροφικότητα- στις σχέσεις σου με τα παιδιά σου, τότε τα πράγματα μπερδεύονται, τα παιδιά σου μπερδεύονται… Εσύ δεν μπερδεύεσαι γιατί είσαι απ’ την αρχή χαμένος μες το μπέρδεμα…
Τα αντιφατικά σου μηνύματα, οι συγκρουόμενες ανάγκες σου αναπόφευκτα επικοινωνούνται στην οικογένεια, η υποκρισία εκπέμπεται, και ο φόβος σου να ζήσεις αναλαμβάνοντας τις ευθύνες σου μεταβιβάζεται στις πλάτες των παιδιών σου σαν περιουσία καταραμένη, σαν κακό όνειρο που μένει αξημέρωτο, σαν άχθος που βαραίνει ανεξέλεγκτα στον ψυχικό τους κόσμο ολοένα και περισσότερο…
Κι αφού το μοντέλο γάμου και ζωής που έχουν οικειοποιηθεί από τους γονείς τους μοιάζει περισσότερο με μνήμα ενός νεκρού που μένει για χρόνια άταφος, με κακή παρεξήγηση που δεν λύνεται, βλέπουν το ενδεχόμενο μόνιμης σχέσης ως πηγή αξεπέραστων προβλημάτων, σαν έναυσμα αναπόφευκτων δυσκολιών, και συνειδητά ή ασυνείδητά πασχίζουν να το αποφύγουν, με τίμημα την σισύφεια επαναληπτικότητα των εναλλασσόμενων συντρόφων, ή την επίπονη κι ανοηματοδότητη μοναξιά...".