Η κατηγορία "σιωπηλά βιβλία" ή silent books μπήκε για πρώτη φορά με επισημότητα στη ζωή του βιβλιοφιλικού κοινού το 2012. Αφορμή στάθηκε η πρωτοβουλία του ιταλικού τμήματος του IBBY(Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα) που εκπόνησε ένα σημαντικό πρόγραμμα με τον τίτλο Silent Books, from the world to Lampedusa and back. Δημιουργήθηκε μέσα από αυτό μία βιβλιοθήκη με βιβλία χωρίς λόγια. Βέβαια, ως έννοια δεν μας είναι κάτι άγνωστο αφού από την εποχή των σπηλαίων οι άνθρωποι επικοινωνούσαν με ζωγραφιές ενώ και μεταγενέστερα εντοπίζουμε αφηγήσεις με εικόνες στην τέχνη.
Τα πρώτα βιβλία χωρίς λόγια για παιδιά εκδόθηκαν στον 18ο αιώνα στην Αγγλία. Στην Αμερική το What Whiskers Did ήταν το πρώτο βιβλίο χωρίς λόγια για παιδιά που εκδόθηκε το 1932 ενώ στην Ελλάδα χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2018 για να κυκλοφορήσει το "Η φάλαινα, το αγόρι και η θάλασσα ανάμεσά τους" της Πέρσας Ζαχαριά (εκδόσεις Καλειδοσκόπιο).
Αν και δεν είναι ιδιαίτερη γνωστή κατηγορία στην Ελλάδα, η κοινωνική και παιδαγωγική αξία των σιωπηλών είναι τεράστια. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ένα βιβλίο χωρίς λόγια μπορεί να "διαβαστεί" από όλα τα παιδιά ανεξάρτητα από την ηλικία τους αλλά και τη γλώσσα που μιλάνε. Μπορούν να αναπτύξουν την ανεξαρτησία τους αφού δεν χρειάζονται απαραίτητα τη βοήθεια κάποιου μεγάλου ενισχύοντας παράλληλα την επιθυμία τους για ανάγνωση ή και σταδιακά για γραφή. Έτσι, ευχαριστιούνται περισσότερο τη διαδικασία και εξωτερικεύουν σκέψεις και συναισθήματα ενώ ενεργοποιούν και τη φαντασία τους. Οι εικόνες που εμπεριέχονται στις σελίδες είναι πολύ ανοικτές σε ερμηνείες ανάλογα με την προσωπικότητα και τη διάθεση του μικρού (ή μεγάλου) αναγνώστη.
Μέσα στα χρόνια έχουν εκδοθεί πολλά εξαιρετικά βιβλία στην κατηγορία. Ξεχωρίζουμε το "Φτάνουμε επιτέλους;" της Μάρτα Μπαρτόλ που κυκλοφόρησε το 2024 από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Πρόκειται για μία από τις πιο δημοφιλείς ερωτήσεις των παιδιών αφού είναι πάντα αναυπόμονα να φτάσουν στον προορισμό για τον οποίο ξεκινούν. Το βιβλίο αφηγείται, μέσα από τις εικόνες του, την ιστορία ενός μικρού αγοριού που πηγαίνει μαζί με τους γονείς του να επισκεφτεί τον παππού και τη γιαγιά. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού συμβαίνουν διάφορα απρόοπτα.
Η δημιουργός ήταν φιναλίστ στη βραχεία λίστα της Έκθεσης παιδικού βιβλίου της Μπολόνια στην έκθεση των εικονογράφων της ίδιας χρονιάς.
Διαβάστε Επίσης
