Πρόκειται για μια κλασική ερώτηση τύπου «το αυγό ή η κότα»:
Το παιδί δεν κοιμάται αρκετά εξαιτίας των προβλημάτων συμπεριφοράς - ιδιαίτερα την ώρα που ετοιμάζεται για ύπνο ή το παιδί παρουσιάζει προβληματική συμπεριφορά επειδή δεν κοιμάται αρκετά;
Κατά πάσα πιθανότητα, οι απαντήσεις είναι ναι και ναι και το συνεχές μπρος-πίσω μπορεί να καθυστερήσει την ανάπτυξη του παιδιού.
Στο σημείωμα του εκδότη στο περιοδικό της Αμερικανικής Ιατρικής Εταιρίας για την Παιδιατρική, σε τεύχος του 2015, η Michelle M. Garrison, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Washington στον τομέα της παιδικής και εφηβικής ψυχιατρικής, περιέγραψε τον συνδυασμό των προβλημάτων ύπνου και συμπεριφοράς στην πρώιμη παιδική ηλικία ως «μια δίνη αναδράσεων». Το σχόλιο της Δρ. Garrison αφορούσε τη διαχρονική μελέτη ενός δείγματος πάνω από 32.000 Νορβηγίδων με τα παιδιά τους, τους οποίους παρακολούθησαν από τη γέννηση μέχρι την ηλικία των 5 ετών.
Τα παιδιά με προβλήματα ύπνου στην ηλικία των 18 μηνών, όπως μικρή διάρκεια ύπνου (10 ή λιγότερες ώρες) ή συχνά νυχτερινά ξυπνήματα (τρεις ή περισσότερες φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας), είχαν περισσότερα συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα στην ηλικία των 5 ετών. Αυτό ίσχυε ακόμα και όταν οι ερευνητές έκαναν τις απαραίτητες διορθώσεις συνυπολογίζοντας τα συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα ήδη παρόντα στην ηλικία των 18 μηνών. Συγκριτικά με παιδιά που είχαν την ίδια συμπεριφορική αφετηρία, τα παιδιά με προβλήματα ύπνου αντιμετώπιζαν περισσότερες δυσκολίες καθώς αναπτύσσονταν.
- Ο ύπνος όντως προξενεί προβλήματα συμπεριφοράς και τα προβλήματα συμπεριφοράς όντως προξενούν προβλήματα στον ύπνο. Πρόκειται για πραγματικά αμφίδρομη σχέση, λέει η Δρ. Garrison.
- Το παιδί μπορεί να αρχίσει να έχει προβλήματα με τον έλεγχο των συναισθημάτων. Να φτάνει συχνότερα στη συναισθηματική κατάρρευση, κι αυτό καθιστά δυσκολότερο για την οικογένεια να κάνει όλα όσα χρειάζεται ώστε το παιδί να κοιμηθεί καλά. Ο ύπνος χειροτερεύει· η συμπεριφορά χειροτερεύει. Μπορεί να εξελιχθεί σε έναν εξαιρετικά άσχημο κύκλο, τόσο για το παιδί όσο και για την οικογένεια.Ο Δρ. Oscar Jenni, καθηγητής αναπτυξιακής παιδιατρικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Παίδων στη Ζυρίχη, δήλωσε πως παρουσιάζονται μεγάλες διαφοροποιήσεις στις ατομικές ανάγκες για ύπνο καθ’ όλη τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας.
Οι γονείς πρέπει να κατανοήσουν τις ανάγκες και τον ρυθμό των παιδιών τους στον ύπνο, καθώς προβλήματα συμπεριφοράς μπορούν, επίσης, να προκύψουν όταν τα παιδιά αναγκάζονται να περάσουν στο κρεβάτι τους περισσότερο χρόνο από όσο πραγματικά χρειάζονται.
- Το βασικό μήνυμα είναι ότι πρέπει η ώρα του ύπνου να προσαρμόζεται στις ανάγκες του παιδιού και προς τις δυο κατευθύνσεις, λέει ο Jenni.
Στις κλινικές ύπνου, αυτό πραγματοποιείται συχνά με το να συμπληρώνουν οι γονείς ένα λεπτομερές ημερολόγιο ύπνου για τα παιδιά τους. Πολλά μικρά παιδιά που δυσκολεύονται με τον ύπνο βοηθούνται όταν η ρουτίνα και η ώρα του ύπνου τους παραμένει σταθερή. Η Δρ. Garrison λέει πως για τα νήπια και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας προτείνεται στους γονείς να διατηρούν την ώρα του ύπνου σταθερή κάθε βράδυ, με μέγιστη απόκλιση 15 λεπτών. Οι συνηθισμένες ρουτίνες ύπνου ενδέχεται να μην είναι αρκετές για να ηρεμήσουν ένα παιδί με προβλήματα στον ύπνο, και το παιδί που ταλαιπωρείται από άγχος μπορεί να χρειάζεται πολύ διαφορετική μετάβαση στον ύπνο από ένα άλλο που είναι εξαιρετικά δραστήριο και δυσκολεύεται να χαλαρώσει. Επομένως, λέει, η ίδια και οι συνεργάτες της δουλεύουν με οικογένειες πάνω σε πιο εξατομικευμένες ρουτίνες, οι οποίες μπορεί να βοηθήσουν το παιδί να ηρεμήσει, από γιόγκα στο κρεβάτι μέχρι μασάζ στα πόδια.
Διαβάστε την συνέχεια στην επόμενη σελίδα - Τα προγράμματα κάποιων παιδιών είναι τόσο στριμωγμένα που δεν υπάρχει χρόνος κατά τη διάρκεια της μέρας για να χαλαρώσουν και να ηρεμήσουν, εξηγεί.- Επιστροφή στο σπίτι, βιαστική προετοιμασία για ύπνο, σημαίνει ότι κάποια απ'αυτά τα παιδιά δυσκολεύονται πραγματικά ν'αποκοιμηθούν στην ώρα τους.
Η Monique K. LeBourgeois, ψυχολόγος στο τμήμα φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Colorado στο Boulder, μου είπε ότι λαμβάνει συχνά email από γονείς από όλον τον κόσμο, οι οποίοι ζητούν συμβουλές για το πώς να διαχειριστούν τους υπνικούς κύκλους του παιδιού τους. Πώς να διαλέξουν μεταξύ πρωινού ή μεσημεριανού παιδικού σταθμού, πόσο ρόλο θα παίξει αν περιορίσουμε ή καταργήσουμε τον μεσημεριανό ύπνο.
- Η απάντησή μου είναι, εξαρτάται, λέει. Υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να χάσουν λίγο ύπνο, χωρίς ιδιαίτερη επίδραση στη διάθεση ή τις γνωστικές τους λειτουργίες. Οι γονείς όμως πρέπει να δουν προσεκτικά το παιδί για το οποίο ρωτούν. Τους ρωτώ: - Εσείς βλέπετε το παιδί όταν τύχει να κοιμηθεί αργότερα, όταν χάσει τον μεσημεριανό ύπνο, όταν δυσκολεύεται να ξυπνήσει το πρωί. Πόσο ευαίσθητο είναι;Άλλωστε τα παιδιά που δεν κοιμούνται αρκετά δεν φαίνονται απαραίτητα κουρασμένα.
- Τα παιδιά είναι πολύ πιο “τσιτωμένα”. Πολύ πιθανότερο να πιστέψουν ότι κάποιος τα αδικεί. Κάποιος προσπαθεί να ξεκινήσει καυγά, αν τους λείπει ύπνος, λέει η Δρ. Garrison.
Προφανώς αυτό μπορεί να καταλήξει σε ξεσπάσματα βίας στην παιδική χαρά.
Στις δεξιότητες που επηρεάζονται άμεσα από τη στέρηση ύπνου, συμπεριλαμβάνονται κάποια είδη αυτορρύθμισης, τα οποία αποτελούν αναπτυξιακές προκλήσεις για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, λέει.
- Καταλήγουμε με ένα τετράχρονο το οποίο, λόγω στέρησης ύπνου, έχει τον αυτοέλεγχο ενός δίχρονου. Με μεγαλύτερες πιθανότητες ξεσπάσματος. Μεγαλύτερες πιθανότητες να χτυπήσει. Μεγαλύτερες πιθανότητες να πάθει κρίση.
Επομένως, τι μπορούν να κάνουν οι γονείς με παιδί το οποίο, ενώ είναι ευαίσθητο στην έλλειψη ύπνου, δεν είναι πρόθυμο ή εύκολο στον ύπνο; Πρέπει να σκεφτούν τις ρουτίνες, την κανονικότητα, τον συγχρονισμό. Να σκεφτούν το απόγευμα πριν ξεκινήσει η ρουτίνα ύπνου. Η έκκριση μελατονίνης, της ορμόνης που βοηθά στη ρύθμιση του ύπνου, καταστέλλεται από την έκθεση σε φως, συμπεριλαμβανομένης, ή μάλλον ειδικά, της έκθεσης σε φως λαμπτήρων LED. Επομένως οι οθόνες πρέπει να σβήνουν αρκετή ώρα πριν τον ύπνο. Ενδεχομένως να χρειάζεται να χαμηλώσουν και τα φώτα, λέει η Δρ. LeBourgeois.
- Πρέπει να υπάρχει φως ώστε να διαβάσετε ένα βιβλίο στο παιδί, αλλά δεν χρειάζεστε όλα τα φώτα αναμμένα.Και ναι, σίγουρα υπάρχουν παιδιά που θα δυσκολευτούν περισσότερο από άλλα στον ύπνο.
- Υπάρχουν άνθρωποι που χαρακτηρίζονται από κακό ύπνο, όπως υπάρχουν άνθρωποι με μειωμένες κινητικές δεξιότητες. Με φτωχές γλωσσικές ικανότητες, λέει ο Δρ. Jenni.
- Είναι θέμα εγκεφάλου και ο εγκέφαλος ποικίλλει πολύ. Αλλά ακριβώς όπως μπορεί να δουλέψει κάποιος τις κινητικές δεξιότητες, λέει, μπορεί να βοηθήσει κι ένα παιδί να δουλέψει το ζήτημα του ύπνου.
- Οι γονείς πρέπει να έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Να'ναι, επίσης, ικανοί παρατηρητές της συμπεριφοράς του παιδιού τους. Κι αυτό, γιατί αυτή μπορεί να τους αποκαλύψει πολλά για τη φυσιολογία του, λέει η Δρ. LeBourgeois.
(μετάφραση Artemis Apostolaki) nytimes.com
Το διαβάσαμε στο group της ενσυναίσθησης.