Τα μικρά αγόρια είναι εξίσου γλυκά και ευαίσθητα με τα κορίτσια. Λένε μυστικά, κλαίνε το ίδιο εύκολα όπως όταν γελάνε και όπως όλοι μας δεν ζητούν τίποτα περισσότερο από το να αγαπήσουν και να αγαπηθούν. Τα στερεότυπα όμως υπάρχουν και δεν το κρύβω πως ως φεμινίστρια μαμά ενός 5χρονος αγοριού, φοβάμαι την ημέρα που το κομμάτι "άντρας" θα μπει στη ζωή του. Στους φεμινιστικούς μου εφιάλτες, τρομάζω στην ιδέα ότι μπορεί το ίδιο μου το βλαστάρι στο μέλλον να μειώσει κάποια γυναίκα, ακριβώς όπως έκαναν τα αγόρια σε εμένα και στα υπόλοιπα κορίτσια τότε που πήγαινα εγώ στο γυμνάσιο. Τρομάζω στην ιδέα ότι μπορεί να υποστηρίζει τα αρσενικά του προνόμια, ότι μπορεί να μιλάει για το τελευταίο γυναικουλίστικο remake στο twitter και κυρίως ότι ενδέχεται να υιοθετήσει στερεοτυπικά πρότυπα από άλλα παιδιά.
Γι' αυτούς τους λόγους και για πολλούς ακόμα το να μεγαλώνεις έναν φεμινιστή γιο δεν είναι εύκολο.
Εδώ, το να είσαι φεμιίστρια, δεν είναι πάντα εύκολο αν σκεφτεί κανείς πως ακόμα κι εγώ δεν είμαι πάντα έτοιμη ν'αντιμετωπίζω τις επιθέσεις της κοινωνίας σχετικά με την αξία του φύλου μου. Πως μπορώ, λοιπόν, να περιμένω από το παιδί μου να κλείνει τ' αυτιά του ειδικά κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής του; Δεν ξέρω ακριβώς, ακόμα το ψάχνω, ωστόσο προσπαθώ κάνοντας 4 απλά πράγματα. Τα χαρακτηρίζω απλά γιατί μου βγαίνουν αυθόρμητα, εσείς πάλι, δοκιμάζοντάς τα θα κρίνετε αν όντως είναι.
1. Τον διδάσκω ότι το όχι σημαίνει όχι
Όταν ήμουν 14 ετών, δέχθηκα σεξουαλική επίθεση από μια ομάδα εφήβων αγοριών. Αν και μπορεί να'ναι πιο εύκολο να τους φανταστείτε ως τέρατα, τ'αγόρια που μου επιτέθηκαν ήταν απλώς συνηθισμένα αγόρια, όπως ο γιος μου. Αγόρια που, ίσως, δεν είχαν σκεφτεί καν ότι έκαναν κάτι τόσο λάθος εκείνη την ημέρα που άλλαξε την πορεία της υπόλοιπης ζωής μου. Δεν θα'ταν όλα διαφορετικά, αν όλα τα αγόρια διδάσκονταν, καθαρά και απλά, ξανά και ξανά, ότι "όχι" σημαίνει πάντα "όχι";
Εάν θελω να έχω καταφέρει κάτι ως μητέρα, αυτό θα ήταν να έχω διδάξει το γιο μου να σέβεται την αυτοδιάθεση του σώματος των άλλων και το δοκιμάζω με απλούς τρόπους. Για παράδειγμα στον γιο μου αρέσει πολύ να τον γαργαλάω. Όμως τη στιγμή που θα πει στοπ, σταματάω, ακόμα κι αν εξακολουθεί να γελάει με ενθουσιασμό. Αν δεν θέλει να τον φιλήσω ή να τον πάρω αγκαλιά, δεν τον φιλάω, όσο κι αν θέλω να τον αρπάξω και να ζουλήξω το προσωπάκι του. Επειδή δεν ξεχνώ ποτέ εκείνο το "όχι" της παιδικής μου ηλικίας που παραβιάστηκε βίαια από εκείνα τα αγόρια, είναι σημαντικό για μένα να καταλάβει ο γιος μου ότι το "όχι" του, όπως και κάθε ανθρώπου, έχει βαρύτητα. Είναι σημαντικό επίσης να γνωρίζει πως όταν αγγίζουμε με οποιονδήποτε τρόπο κάποιο άτομο και πει "όχι", σταματάμε αμέσως. Ό,τι και αν γίνει.
2. Του μαθαίνω να δέχεται το σώμα του όπως είναι
Θέλω ο γιος μου εκτός από το δικό του σώμα να σέβεται τα σώματα των γυναικών και να θέσει υπό αμφισβήτηση τα στερεοτυπικά πρότυπα ομορφιάς. Μια καλή αρχή είναι όταν του μιλάω για το πάχος. Του εξηγώ λοιπόν πως όλοι έχουν παχάκια στο σώμα τους και πως το λίπος δεν είναι απαραίτητα κακό, καθώς προστατεύει τους μυς μας και δίνει ενέργεια στο σώμα μας. Του λέω ότι μερικοί άνθρωποι έχουν περισσότερο ή λιγότερο λίπος στο σώμα τους, αλλά αυτό δεν τους καθιστά καλύτερους ή χειρότερους. Προσπαθώ, επίσης, να διαμορφώσω μια θετική στάση απέναντι στο ίδιο μου το σώμα, αποφεύγοντας την αρνητική αυτοκριτική μπροστά στο γιο μου καθώς έτσι αναιρώ τα λεγόμενά μου. Κι αυτό έχει κάνει καλό και σε μένα την ίδια που αρχίζω και βλέπω το σώμα μου με καλύτερο μάτι.
Διάβασε τη συνέχεια στην επόμενη σελίδα3. Τον διδάσκω να νιώθει και να αισθάνεται
Τα στερεότυπα που μας κυνηγούν μέχρι σήμερα θέλουν τα αγόρια να μην κλαίνε. Να μην έχουν το δικαίωμα να είναι ευάλωτα και λυπημένα. Να καταπίνουν τα συναισθήματά τους. Εγώ του διδάσκω το αντίθετο. Του μαθαίνω πώς να νιώθει ένα συναίσθημα, πώς να το εκφράζει, πώς να το αφήνει σιγά σιγά να ξεθυμάνει. Δεν θα του πω ποτέ "Μην κλαις" ή "Όλα είναι εντάξει."
Αντ 'αυτού, μετουσιώνω τα συναισθήματά του σε λέξεις λέγοντάς του:
"Ναι, δεν είναι καθόλου ωραίο να αποχωριζόμαστε τους φίλους μας. Κάτι τέτοιο θα με στενοχωρούσε, πάρα πολύ "ή "βλέπω πως είσαι πολύ θυμωμένος".
Όταν το ψαράκι μας πέθανε πρόσφατα, ο μικρός ξέσπασε σε κλάμματα κι εγώ τον κρατούσα στην αγκαλιά μου. Του είπα ότι ήταν πολύ φυσιολογικό να στενοχωριέται και ότι μπορούσε να κλαίει όσο θέλει. Του είπα επίσης πως όταν συμβαίνουν άσχημα πράγματα, είναι όμορφο να νιώθει και να αισθάνεται, παρόλο που αυτό πονάει, γιατί κι αυτό είναι μέσα στη ζωή, όπως η χαρά. Παράλληλα μοιράζομαι μαζί του και τα δικά μου συναισθήματα: "Πώς αισθάνεσαι τώρα, μαμά;" με ρωτά. "Είμαι χαρούμενη που είμαι μαζί σου και λυπημένη που πέθανε το ψαράκι. Εσύ πως είσαι;". Διδάσκοντάς τον να πληγώνεται είναι μέρος της ανατροφής ενός συναισθηματικά υγιούς αγοριού.
4. Του δείχνω ότι οι γυναίκες είναι ισχυρές/δυνατές.
Ως single μαμά, έμαθα πολλά πράγματα που σε διαφορετική περίπτωση ίσως να μην τα γνώριζα καθόλου. Για παράδειγμα έμαθα πώς να συνδέω ένα βιντεοπαιχνίδι. Ξέρω ποιο κατσαβίδι να χρησιμοποιήσω για ν'αλλάξω τις μπαταρίες σ'ένα φορτηγό με τηλεχειριστήριο και φυσικά μαστορεύω. Αυτό σημαίνει ότι ο γιος μου με βλέπει να κάνω οποιαδήποτε εργασία, χωρίς να τις διαχωρίζω με βάση το φύλο. Και το ίδιο κάνει και ο μπαμπάς του που πλένει τα πιάτα, σφουγγαρίζει απλώνει και μαγειρεύει. Κάτι που ακόμα θεωρώ σημαντικό στη δική μας μονογονεϊκή οικογένεια είναι πως ο γιος μου βλέπει πως ο "κουβαλητής" της οικογένειας είμαι εγώ. Αν δεν εργάζεστε ή δεν είστε χωρισμένη δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν τρόποι να δείξετε στους γιους σας πόσο δυνατές είστε. Τα μαστορέματα που είπα παραπάνω είναι ένα καλό παράδειγμα, αλλά υπάρχουν τόσα άλλα που μπορείτε να ανακαλύψετε μόνες σας.
Ωστόσο, όσο και αν η επιρροή μου στο παιδί μου είναι σημαντική, εξακολουθώ να'μαι μία μόνο απ'τις πολλές φωνές επιρροής εκεί έξω. Για παράδειγμα, μερικές απ'αυτές τις φωνές θέλουν το ροζ να'ναι για τα κορίτσια και τα φορτηγά μόνο για αγόρια. Θέλουν την Wonder Woman ξενέρωτη σ'αντίθεση μ'οποιονδήποτε άλλον σούπερ ήρωα που βρίσκεται στην επικαιρότητα αυτή τη στιγμή.
Ακόμα, όμως, κι αν δεν μπορώ να πείσω τον γιο μου ότι η Wonder Woman δεν είναι ξενέρωτη, μπορώ να είμαι μια άλλους είδους Wonder Woman. Δηλαδή ένα ισχυρό, ικανό γυναικείο πρότυπο. Και, αν μη τι άλλο, αυτό είναι μια καλή αρχή.
Απόδοση Έλενα Θάνου