Η ζωή των γονιών μικρών παιδιών είναι ένα ασταμάτητο τρέξιμο σε μια διαδρομή γεμάτη λίστες, φωνούλες, ξυπνήματα τη νύχτα, (πολλές) ξεχασμένες κούπες καφέ και συνεχείς προσπάθειες να κρατηθούν όλα όρθια—δουλειά, σπίτι, σχέση, εαυτός. Κάθε μέρα αρχίζει με την προσπάθεια να φτάσεις στην "ισορροπία": να είσαι παρών στη ζωή των παιδιών, να μοιράζεσαι όσα μπορείς και προλαβαίνεις με το σύντροφό σου, να είσαι αποτελεσματική στη δουλειά και, ιδανικά, να καταφέρεις να μείνεις έστω και λίγο μόνη με τις σκέψεις σου, να θυμηθείς ποια ήσουν πριν γίνεις "η μαμά". Δεν είναι λίγες οι φορές που κοιτάς τον καθρέφτη και ψάχνεις να βρεις κάτι από τον προηγούμενο εαυτό σου, ανάμεσα σε όλα όσα μετακίνησαν οι ευθύνες.
"Εναλλάσσουμε τα Σαββατοκύριακα", μου είπε μια γνωστή γνωστής, μητέρα δύο παιδιών, "και, αν συνεχίσουμε έτσι, γελάω ότι ίσως πρέπει να το κάνουμε και στις καθημερινές!"
Κι όμως, τον τελευταίο καιρό, διαβάζοντας εξομολογήσεις άλλων γονιών στο Reddit, συνειδητοποίησα ότι αυτή η εξουθενωτική καθημερινότητα δεν έχει μόνο το ζόρι της. Έχει και μια αλληλεγγύη, μια κοινή αγωνία, μια ανάγκη για ανάπαυλα που όλο και περισσότεροι τολμούν να διατυπώσουν δυνατά. Εκεί είδα για πρώτη φορά να περιγράφεται, απλά και πρακτικά, η συνήθεια γονιών να εναλλάσσουν τις Κυριακές—να παίρνει ο ένας τα παιδιά για να έχει ο άλλος λίγες ώρες πραγματικού me time.
Σαν "συνεπιμέλεια στο γάμο"
Αυτό μου φαινόταν ξένο, κάτι από άλλη κουλτούρα, και όντως από άλλες χώρες ήταν συνήθως αυτές οι αναφορές, μέχρι που άκουσα και εδώ—στο δικό μου σχετικά κοντινό περιβάλλον—να μιλούν ανοιχτά για αυτό το μικρό μοίρασμα του χρόνου. "Εναλλάσσουμε τα Σαββατοκύριακα", μου είπε μια γνωστή γνωστής, μητέρα δύο παιδιών, "και, αν συνεχίσουμε έτσι, γελάω ότι ίσως πρέπει να το κάνουμε και στις καθημερινές!". Για πρώτη φορά, αντί να το δω σαν πολυτέλεια ή σαν κάτι περίεργο, σκέφτηκα "μήπως αυτή η λογική είναι πιθανό εργαλείο επιβίωσης;". Μήπως αυτή η "εντός γάμου συνεπιμέλεια”, όπως αρχίζω να τη φαντάζομαι, είναι τελικά μία ρεαλιστική απάντηση για την ψυχική υγεία των γονιών – και τελικά, καλό και για τα παιδιά; Εξάλλου, δεν είναι μυστικό – πολλές φορές δίνουμε το καλύτερο κομμάτι του εαυτού μας στα παιδιά και την οικογένειά μας, αλλά η αληθινή ισορροπία έρχεται όταν μπορούμε, χωρίς ενοχές, να πάρουμε και πίσω λίγο χρόνο.
Διαβάστε Επίσης
Τα κέρδη και οι δυσκολίες αυτής της ιδιότυπης συνεπιμέλειας
Σε ποιους πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι το "μοίρασμα" του γονεϊκού χρόνου μέσα στο γάμο θα μπορούσε να είναι λύση και όχι πρόβλημα; Μία μέρα απαλλαγμένη από τις φροντίδες, κι ας ακούγεται εγωιστικό, μπορεί να διώχνει τη συσσωρευμένη κόπωση, ανανεώνει το μυαλό και την υπομονή, και μετά ίσως μπορείς να επιστρέψεις στα παιδιά και στον σύντροφό σου με περισσότερη όρεξη. Από την άλλη, δεν είναι όλα ιδανικά: Η πρακτική της εναλλαγής του γονεϊκού χρόνου, όσο ανακουφιστική και αν ακούγεται, φέρνει και δυσκολίες που δεν πρέπει να υποτιμάμε. Πρώτα απ’ όλα, διασπά στιγμές που αλλιώς θα γίνονταν κοινές αναμνήσεις για την οικογένεια—ένα απόγευμα όλοι μαζί, οι γονείς και τα παιδιά να φτιάχνουν τη δική τους μικρή ιστορία - εξάλλου τα Σαββατοκύριακα είναι ο μόνος επίσημος οικογενειακός χρόνος bonding που έχουν κάποιοι γονείς. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος της ανισότητας: αν ο ένας γονιός διεκδικεί πιο συχνά τον προσωπικό χρόνο ή αν ο άλλος αισθάνεται ότι "ξεμένει" πάντα με την ευθύνη, τότε το μοίρασμα χάνει το νόημά του και μετατρέπεται σε πεδίο γκρίνιας και δυσαρέσκειας. Δεν λείπει και η ενοχή—για εκείνον που δυσκολεύεται να χαρεί την ελευθερία του, αλλά και για τα παιδιά που ίσως αναρωτηθούν γιατί λείπουν στιγμές με τους δύο γονείς μαζί.
Διαβάστε Επίσης
Ψυχική υγεία και μέλλον
Μέσα σε όλον αυτόν τον αναβρασμό, όμως, αυτό που μένει είναι η αξία της αυτοφροντίδας. Κανείς δεν μπορεί να γεμίζει συνεχώς το ποτήρι των άλλων αν το δικό του είναι άδειο. Όταν τα παιδιά βλέπουν γονείς που φροντίζουν τον εαυτό τους, που σέβονται τα προσωπικά τους όρια, μαθαίνουν να το κάνουν κι αυτά – μαθαίνουν ότι η φροντίδα δεν είναι τιμωρία, αλλά πράξη αγάπης, και προς τους άλλους και προς τον εαυτό μας. Κάθε οικογενειακή πραγματικότητα μένει μοναδική, όπως και κάθε διαδρομή γονεϊκότητας. Δεν υπάρχει ιδανικό μοντέλο, ούτε σωστός και λάθος τρόπος να διαφυλάξεις τις δυνάμεις σου και τη σχέση σου με τα παιδιά. Το σημαντικό είναι να βρίσκουν οι ίδιοι οι γονείς τρόπους που να λειτουργούν για αυτούς, χωρίς ενοχές και με σεβασμό στις δικές τους ισορροπίες, έστω κι αν αυτές χρειάζεται να αλλάξουν ξανά και ξανά καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και οι ζωές μεταβάλλονται.
Mπορεί αυτή η νέα πρακτική να είναι το πιο σύγχρονο παράδειγμα συναισθηματικής ωριμότητας: μια μικρή επανάσταση που επιτρέπει στους γονείς να είναι καλύτεροι ο ένας για τον άλλο και για τα παιδιά τους. Μια υπόσχεση ότι όλοι έχουμε δικαίωμα να ανήκουμε και λίγο μόνο στον εαυτό μας, χωρίς ενοχές και χωρίς δεύτερες σκέψεις.
