Πώς οι γονείς μπορούν να περιορίσουν τη χρήση AI εφαρμογών και chatbots από τα παιδιά;
Ο καθηγητής του NYU Stern School of Business και συγγραφέας του bestseller "The Anxious Generation”, Jonathan Haidt, πρόσφατα δήλωσε πως "Κανένα παιδί δεν πρέπει να έχει σχέση με την AI". Είναι τελικά ασφαλής η χρήση τους από παιδιά -και αν ναι- ποια είναι τα όρια που πρέπει να βάλουμε οι γονείς;
Τι είναι τα chatbot;
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: Ένα chatbot είναι ένα υπολογιστικό πρόγραμμα που προσομοιώνει την ανθρώπινη συνομιλία, είτε γραπτή είτε φωνητική, προκειμένου να αλληλεπιδρά με χρήστες και να τους βοηθά να απαντούν σε ερωτήσεις ή να επιλύουν προβλήματα. Με λίγα λόγια, το chatbox είναι εφαρμογές όπως το γνωστό σε όλους ChatGPT.
Πόσο και πώς τα χρησιμοποιούν τα παιδιά;
Σύμφωνα με έκθεση του nonprofit οργανισμού Common Sense Media τον Ιούλιο του 2025 όλο και περισσότερα παιδιά αλληλεπιδρούν με chatbots. Το 72% των εφήβων ηλικίας 13 έως 17 ετών έχει χρησιμοποιήσει συνομιλητές AI τουλάχιστον μία φορά. Πάνω από τους μισούς (52%) αλληλεπιδρούν με τις πλατφόρμες αρκετές φορές το μήνα, ενώ το 13% είναι καθημερινοί χρήστες.
Παρότι η χρήση των chatbots από εφήβους μπορεί να φαίνεται σχετικά αβλαβής — το 46% δηλώνει ότι τα χρησιμοποιεί ως εργαλείο για διάβασμα ή έρευνας — για κάποιους η εξάρτηση και η σχέση μπορεί να γίνει πολύ πιο σοβαρή. Πρόσφατα στο αμερικανικό Κογκρέσο βρέθηκαν γονείς εφήβων που αυτοκτόνησαν μετά από εκτενή χρήση chatbots για να καταθέσουν τις εμπειρίες τους.
Ίσως να μην είναι υπερβολική τελικά η δήλωση του Jonathan Haidt. Ο ίδιος, εξάλλου, έχει αφιερωθεί τα τελευταία χρόνια στην ενημέρωση των γονιών για τη χρήση της τεχνολογίας από εφήβους.
Διαβάστε Επίσης
Αυτές είναι οι πρακτικές συμβουλές του για τα όρια που πρέπει να θέτουν οι γονείς:
"Καμία συνομιλία δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 30 γύρους συνομιλιών"
"Έχουμε θανάτους. Έχουμε παραληρήματα και σε ενήλικες. Και αυτή τη στιγμή, το πιο επικίνδυνο φαίνεται να είναι οι σχέσεις, οι μακροχρόνιες συνομιλίες", έχει πει ο Haidt στο CNBC.
Αν τα παιδιά χρησιμοποιούν την AI ως εργαλείο για μάθηση ή αναζήτηση πληροφοριών, "γενικά είναι καλό", λέει ο Haidt. Στην πραγματικότητα, στο λύκειο πιθανότατα θα χρειαστεί να τη χρησιμοποιούν για εργασίες.
Το πρόβλημα προκύπτει όταν η χρήση της τεχνολογίας παίρνει λάθος κατεύθυνση και τα παιδιά αρχίζουν να δημιουργούν σχέσεις με αυτήν. Εκεί, σύμφωνα με τον Haidt, είναι συνετό οι γονείς να θέσουν όρια.
Διαβάστε Επίσης
Χρήση μόνο σε κοινές συσκευές
Για να διασφαλίσουν ότι τα παιδιά χρησιμοποιούν τα AI chatbots μόνο ως εργαλείο, οι γονείς μπορούν να ορίσουν κανόνες για το πώς τα χρησιμοποιούν στο σπίτι. Μπορούν να περιορίσουν τη χρήση μόνο σε κοινές συσκευές, όπως ένας οικογενειακός υπολογιστής.
Ο Haidt συμβουλεύει τους γονείς να θέσουν όριο στον χρόνο που τα παιδιά μπορούν να αλληλεπιδρούν με ένα chatbot και προτείνει να μην ξεπερνά τους 30 γύρους συνομιλιών. Στις περιπτώσεις που κατέληξαν τραγικά, οι συνομιλίες ήταν "χιλιάδες και χιλιάδες ανταλλαγές" και αυτό έκανε τη διαφορά, λέει.
Η OpenAI σε ανάρτηση για την ασφάλεια της εφαρμογής αναφέρει ότι "οι μηχανισμοί ασφαλείας μας λειτουργούν πιο αξιόπιστα σε κοινές, σύντομες συνομιλίες. Με τον χρόνο μάθαμε ότι αυτοί οι μηχανισμοί μπορεί να είναι λιγότερο αξιόπιστοι σε μακροχρόνιες αλληλεπιδράσεις".
Ο Haidt υποστηρίζει ότι οι τεχνολογικές εταιρείες δεν είναι αυτές που οριοθετούνται ώστε να προστατεύονται τα παιδιά, άρα η ευθύνη πέφτει στους γονείς για να επιβάλλουν αυστηρούς κανόνες στη χρήση των προϊόντων τους. "Κανένα παιδί δεν πρέπει να έχει σχέση με την AI", λέει ο Haidt. Άλλο εργαλείο για έρευνα κι άλλο σχέση με ένα chatbox!
Διαβάστε Επίσης
