Ενημερώθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2025
Τα παιδιά στην Ιαπωνία θεωρούνται τα πιο υγιή στον κόσμο κι αυτό γιατί ακολουθούν από μικρή ηλικία την φιλοσοφία "shokuiku” που διέδωσε ο γιατρός και φαρμακοποιός Sagen Ishizuka.
Η φιλοσοφία Shokuiku
Το "Shokuiku” ενθαρρύνει τους γονείς να μάθουν στα παιδιά τους πώς το φαγητό επηρεάζει το σώμα τους και το μυαλό τους, μια φιλοσοφία που ακολουθούν και τα σχολεία της χώρας. Στην Ιαπωνία λιγότερο από ένα στα πέντε παιδιά είναι παχύσαρκα και κάνουν πάντα τις πιο υγιεινές επιλογές.
Η διατροφή στην Ιαπωνία δεν είναι απλώς θέμα γεύσης, είναι μέρος της εκπαίδευσης. Το Shokuiku σημαίνει "εκπαίδευση για το φαγητό" κι είναι μια εθνική φιλοσοφία που βοηθά τα παιδιά να κατανοήσουν πώς το φαγητό επηρεάζει το σώμα και το μυαλό τους. Εφαρμόζεται στα σχολεία της χώρας εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, με θεσμικό πλαίσιο από το 2005.
Στο πλαίσιο του Shokuiku, τα παιδιά:
- μαθαίνουν πώς να συνθέτουν ένα ισορροπημένο γεύμα,
- συμμετέχουν ενεργά στο μοίρασμα του φαγητού στο σχολείο,
- γνωρίζουν την προέλευση των τροφών και τη σημασία της ευγνωμοσύνης προς τη γη και τους παραγωγούς,
- αναγνωρίζουν πώς η διατροφή επηρεάζει τη σωματική και ψυχική τους υγεία.
Σύμφωνα με έρευνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Ιαπωνικού Υπουργείου Υγείας, η χώρα διαθέτει από τα χαμηλότερα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας στον κόσμο. Μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που συμμετέχουν στα σχολικά προγράμματα Shokuiku και στα οργανωμένα σχολικά γεύματα έχουν καλύτερες διατροφικές συνήθειες, υψηλότερη συνειδητοποίηση για τη θρεπτική αξία των τροφών, και σπανιότερα προβλήματα υπερβαρότητας.
Σε δημοσίευση του περιοδικού Nutrition Today αναφέρεται ότι πάνω από το 9 % των δημοτικών σχολείων παρέχουν οργανωμένα σχολικά γεύματα, συμβάλλοντας σημαντικά στη σωστή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών και στην πρόληψη της παχυσαρκίας. Αντίστοιχα, μελέτες που δημοσιεύθηκαν στο Journal of Nutritional Education and Behavior και στο MDPI Nutrients δείχνουν ότι η επαφή με το Shokuiku από μικρή ηλικία συνδέεται με υγιεινότερες επιλογές διατροφής και πιο ισορροπημένες συμπεριφορές ακόμη και στην ενήλικη ζωή.
Το παράδειγμα της Ιαπωνίας δείχνει πως όταν το σχολείο διδάσκει τη διατροφή όχι ως υποχρέωση αλλά ως τρόπο ζωής, τα παιδιά μεγαλώνουν με σεβασμό προς το φαγητό, το σώμα και τον εαυτό τους.
Διαβάστε Επίσης
Δες πώς διδάσκουν οι γονείς στα παιδιά τους:
Τους μαθαίνουν πολύ νωρίς τη φιλοσοφία shokuiku Ήδη από την εγκυμοσύνη, οι Γιαπωνέζες ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή, την "ichijū-sansai”. Πρόκειται για ένα μπολ με ρύζι και σούπα που συνοδεύεται από ένα πιάτο με πρωτείνη και λαχανικά. Οι γονείς μαθαίνουν από νωρίς στα παιδιά τους να τρώνε υγιεινά. Στα σχολεία της χώρας τα παιδιά μεγαλώνουν και μαζεύουν τα δικά τους λαχανικά για το μεσημεριανό τους, ενώ στις τάξεις του δημοτικού μαθαίνουν για την παραγωγή των λαχανικών, των ψαριών και άλλων τροφίμων.
Συζητούν για το φαγητό που τρώνε στο σχολείο Στην Ιαπωνία τα σχολεία παρέχουν μενού που έχουν διαμορφώσει διατροφολόγοι, όμως σε πολλές περιπτώσεις τα παιδιά φέρνουν φαγητό σε ταπεράκια. Μέσα στην τάξη, οι μαθητές μαζί με την δασκάλα συζητούν για το φαγητό που έχουν φέρει όλα τα παιδιά ενώ ενθαρρύνονται να δοκιμάζουν νέες γεύσεις. Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά επιλέγουν πιο συχνά σπιτικό και υγιεινό φαγητό και αποφεύγουν τροφές επεξεργασμένες ή με λιπαρά.
Έχουν κανόνες για το φαγητό Στα σχολεία δεν επιτρέπονται τροφές με πολλή ζάχαρη, λιπαρά, καφείνη ή επεξεργασμένα τρόφιμα. Οι γονείς συνηθίζουν να μαγειρεύουν οι ίδιοι στο σπίτι το φαγητό των παιδιών και επιλέγουν φρέσκα προιόντα.
Δεν δίνουν χυμούς και αναψυκτικά Ενώ δεν απαγορεύουν στα παιδιά να πιουν έτοιμους χυμούς, το επιτρέπουν μόνο περιστασιακά. Οι Ιάπωνες προτιμούν να προσφέρουν νερό στα παιδιά ή τσάι χωρίς καφείνη. Πολλοί ετοιμάζουν χυμούς με φρέσκα φρούτα ή γιαούρτι.
