Μια μαμά είχε γράψει σήμερα τις ασκήσεις του παιδιού της... με τα δικά της γράμματα. Όταν τη ρώτησα, στην αρχή αμύνθηκε, το έκρυψε. Μετά όμως το παραδέχτηκε.
-Δεν αντέχω να το βλέπω να αγχώνεται. Και για να το βοηθήσω… καμιά φορά του κάνω εγώ τις ασκήσεις.
Κι εκεί ένιωσα πόσο βαθιά πονάει η μητρότητα. Δεν το έκανε από τεμπελιά ή από αδιαφορία. Το έκανε από υπερβολική αγάπη, αυτή την αγάπη που, όταν δεν ξέρει τι να κάνει, μπερδεύεται τόσο πολύ που νομίζει ότι το άγχος είναι εχθρός. Αλλά καμιά φορά, ο μεγαλύτερος εχθρός δεν είναι το άγχος του παιδιού… είναι ο φόβος της μαμάς να το αφήσει να δυναμώσει.
Κι έτσι γεννιέται το #παντοδύναμο_παιδί. Παντοδύναμο στα μάτια μας. Παντελώς αδύναμο στη ζωή. Γιατί εμείς, άθελά μας, του κλέβουμε τις μικρές μάχες μέσα από τις οποίες θα μάθαινε να αντέχει. Και το πιο σκληρό; Δεν φταίνε τα παιδιά. Φταίει η εποχή που τους ψιθυρίζει: "Εσύ αποφασίζεις. Εσύ ορίζεις. Θα τα κάνω ΕΓΩ για σένα. ΕΣΥ ΕΧΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΔΙΚΙΟ." Αλλά κανείς δεν τους είπε ότι έτσι χάνουν τη μόνη αληθινή υπερδύναμη που χρειάζονται: την #ανθεκτικότητα.
Όταν πέφτουν, τρέχουμε πριν νιώσουν το έδαφος. Όταν θυμώνουν, αλλάζουμε τον κόσμο για να μην αλλάξουν εκείνα. Όταν δυσαρεστούνται, φτιάχνουμε γρήγορα μια λύση… να μη μείνει το συναίσθημα. Και έτσι, σιγά σιγά, το παιδί μαθαίνει κάτι επικίνδυνο: "Αν θέλω κάτι, πρέπει να συμβεί. Τώρα. Αν πάλι δυσκολευτώ, κάποιος άλλος θα λύσει το πρόβλημα. Κι αν δεν με ικανοποιούν, φταίνε οι άλλοι."
Πού οδηγεί αυτή η παντοδυναμία; Σε παιδιά που δυσκολεύονται να ακούσουν τη λέξη "όχι", να διαχειριστούν την απογοήτευση, να συνυπάρξουν σε μια τάξη, να περιμένουν στη σειρά, να μην είναι το κέντρο του κόσμου. Και σε εφήβους που θυμώνουν εύκολα και μπερδεύουν την ελευθερία με την ασυδοσία, αισθάνονται ότι η παραμικρή δυσκολία είναι… αδικία και συνεχώς ζητούν δικαιώματα χωρίς να αντέχουν τις ευθύνες.
Όταν ένα παιδί μεγαλώνει παντοδύναμο, μεγαλώνει απροετοίμαστο. Και η ζωή, που δεν μασάει από παντοδυναμίες, το περιμένει στη στροφή με τη μεγαλύτερη αλήθεια της. Κι αυτή είναι πως κανείς δεν είναι το κέντρο του κόσμου. Υπάρχουν όρια, ευθύνες, συνέπειες κι Η ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ ΕΙΝΑ ΔΑΣΚΑΛΟΣ, όχι εχθρός.
Και ποια είναι η #λύση; Όχι περισσότερη αυστηρότητα, όχι περισσότερη χαλαρότητα, αλλά περισσότερη πραγματικότητα...
"Σ’ αγαπώ, αλλά όχι, αυτό δεν γίνεται."
"Σε καταλαβαίνω, και θα περιμένεις τη σειρά σου."
"Δεν θα σου λύσω το πρόβλημα, θα είμαι δίπλα σου να το λύσεις εσύ."
"Μπορείς να θυμώσεις, αλλά δεν μπορείς να πληγώσεις."
Γιατί τα παιδιά δεν χρειάζονται παντοδυναμία. Χρειάζονται #δύναμη. Και η δύναμη γεννιέται από την ευθύνη, από τις συνέπειες, από την αναγνώριση του άλλου, από τη συνεργασία, από την πραγματικότητα. Αν τολμήσουμε να δώσουμε στα παιδιά μας λιγότερο θρόνο και περισσότερη αλήθεια, θα τους δώσουμε το μεγαλύτερο δώρο: την ικανότητα ΝΑ ΑΝΤΕΧΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ.
Aπό το πολύ ωραίο post της εκπαιδευτικού Σοφίας Παπαδέλη στο Facebook.
