Όταν το παιδί "γκρινιάζει": Λειτουργεί η viral τεχνική του TikTok με τις ερωτήσεις;

Στα social media- και ειδικά στο TikTok- έχουμε δει πολλά κόλπα και συμβουλές για την ανατροφή των παιδιών, για τον ύπνο, τη γκρίνια, τη διατροφή. Κάποια είναι αστεία, κάποια είναι επικίνδυνα και κάποια είναι ψεύτικα. Δεν έχει σημασία ποια γίνονται viral, τα πολλά κλικς δεν σημαίνουν ότι είναι και αξιόπιστα.

Σε αυτή την TikTok κουλτούρα των "hacks για γονείς” κυκλοφορεί έντονα και μια τεχνική που υποστηρίζει πως όταν τα παιδιά αρχίζουν να γκρινιάζουν συνεχώς και επίμονα, ο γονιός δεν πρέπει να σπεύσει αμέσως στο "όχι" ή το "μην", αλλά να απαντά με ψύχραιμες και διερευνητικές ερωτήσεις: "Τι σε κάνει να το θέλεις;", "Γιατί αισθάνεσαι έτσι;", "Τι νομίζεις ότι θα βοηθούσε;".

Με αυτό τον τρόπο, σύμφωνα με όσους ακολουθούν την τεχνική, η γκρίνια παύει να είναι απλώς μια προσπάθεια για προσοχή και μετατρέπεται σε πραγματική επικοινωνία. Όταν το παιδί, δηλαδή, λέει επί πέντε λεπτά "πεινάω" γκρινιάζοντας, εμείς πρέπει να απαντήσουμε "έχεις φέρει το σνακ σου μαζί;" και "Μήπως νιώθεις κουρασμένη;".

Επειδή έχουμε βρεθεί πολλές φορές σε αυτή την κατάσταση, η ερώτηση είναι μία: Λειτουργεί πραγματικά;

Κι αν λειτουργεί πραγματικά, είναι αποτελεσματική μόνο στιγμιαία ή μαθαίνει και κάτι στο παιδί; 

Η απάντηση είναι: Ναι, υπό προϋποθέσεις. Σύμφωνα με τη ψυχολόγο Betsy Blackard, η "γκρίνια" σχετίζεται συχνά με ανεκπλήρωτες συναισθηματικές ανάγκες και με την αίσθηση ότι το παιδί δεν ακούγεται ή δεν έχει φωνή στον διάλογο. Η τεχνική του TikTok βασίζεται σε ερωτήσεις που επιβεβαιώνουν το συναίσθημα του παιδιού: Ο γονιός ακούει – επιβεβαιώνει – διερευνά – καθοδηγεί, αντί να σταματά απότομα τη συμπεριφορά.

Τι είναι ακριβώς η τεχνική ερωτήσεων;

Η viral τεχνική, όπως παρουσιάζεται στο TikTok, βασίζεται σε τέσσερα στάδια:

1. Το παιδί αρχίζει να γκρινιάζει επίμονα (π.χ. ζητάει κάτι, διαμαρτύρεται, δείχνει εκνευρισμό).
2. Ο γονιός δεν απαντά άμεσα με "όχι", "μην", "τέλειωσε", ή με τιμωρητική στάση.
3. Αντί για αυτό, απαντά με ερωτήσεις και επιβεβαίωση συναισθήματος, όπως: "Ακούω ότι σε στεναχώρησε αυτό", "Τι σε ενοχλεί περισσότερο αυτή τη στιγμή;", "Πώς θα ένιωθες αν το κάναμε αλλιώς;"
4. Αφού το παιδί αρχίσει να εκφράζει πιο καθαρά το συναίσθημα ή την ανάγκη του, τότε ο γονιός βοηθά να βρεθεί λύση ή θέτει όριο με πιο ήρεμο τρόπο.

Η λογική πίσω από αυτό είναι ότι η γκρίνια δεν είναι απλώς "κακή συμπεριφορά", αλλά μια συμπεριφορά που εκφράζει μια ανάγκη του παιδιού.

Η ανάγκη πίσω από τη γκρίνια - Τι λέει η επιστήμη

Έρευνες που έχουν δημοσιευτεί στο Healthy Parenting Library σχετικά με τη γκρίνια των παιδιών δείχνουν ότι η γκρίνια συχνά εμφανίζεται όταν το παιδί νιώθει ότι δεν γίνεται κατανοητό ή ότι αγνοείται συναισθηματικά. Επομένως, αυτό που θα μειώση τη συχνότητα της γκρίνιας είναι να εστιάσουμε στη σχέση με το παιδί μέσω της επικοινωνίας και της κατανόησης και όχι να συγκρουστούμε μαζί του.

Σύμφωνα με μια άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Child: Care, Health and Development, όταν οι γονείς μαθαίνουν να επιβεβαιώνουν τα συναισθήματα των παιδιών, τα παιδιά αναπτύσσουν καλύτερη συναισθηματική ρύθμιση και μειώνεται η ένταση των ξεσπασμάτων! 

Εάν λοιπόν ακολουθήσουμε την TikTok τεχνική και αντί να ακυρώσουμε το συναίσθημα, το αναγνωρίσουμε και του δώσουμε χώρο, τότε η απάντηση δεν θα είναι κι άλλη γκρίνια, αλλά ηρεμία και ασφάλεια.

Τα παιδιά σταδιακά μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν το συναίσθημά τους κι έχουν λιγότερα και μικρότερης διάρκειας ξεσπάσματα.
 

Βοηθά το να αγνοήσουμε τη γκρίνια;

Το Child Mind Institute εξηγεί ότι το να αγνοήσουμε τη γκρίνια του παιδιού ενεργά, λειτουργεί ως στρατηγική μόνο όταν υπάρχει ήδη σχέση εμπιστοσύνης και συναισθηματικής ασφάλειας ανάμεσα σε γονιό και παιδί. Αυτό σημαίνει πως αν αγνοήσεις απλώς τη γκρίνια χωρίς να έχει προηγηθεί σύνδεση και επιβεβαίωση, μπορεί να έχεις το αντίθετο αποτέλεσμα.

Τελικά λειτουργεί το hack του TikTok;

Ναι, όχι όμως αν το δεις απλά σαν "κόλπο”, αλλά αν φροντίσεις να χτίσεις μια σχέση εμπιστοσύνης με το παιδί. Πρέπει άθε φορά που το παιδί γκρινιάζει, να προσπαθείς να επικοινωνήσεις μαζί του για να βρεις την "ανάγκη" που θέλει να εκφράσει και να μην το χρησιμοποιήσεις απλά για να σταματήσει τη γκρίνια, αλλά για να του μάθεις να εκφράζεται καλύτερα.

Tips για να ακολουθήσεις σωστά το hack

• Όταν ακούς γκρίνια, σκέψου: "Τι προσπαθεί να μου πει;"
• Πες: "Βλέπω ότι είσαι αναστατωμένος. Θες να μου πεις γιατί;"
• Ρώτησε: "Τι θα σε έκανε να νιώσεις καλύτερα τώρα;"
• Εξήγησε: "Το ρωτάω γιατί θέλω να σε καταλάβω".
• Συνδύασέ το με μια αγκαλιά, ένα παιχνίδι, ένα φιλί

Θυμίσου ότι η γκρίνια δεν είναι ένα πρόβλημα συμπεριφοράς του παιδιού, αλλά ένας τρόπος να εκφράσει τις ανάγκες του. Είναι στο χέρι σου να του μάθεις πώς να εκφράζεται καλύτερα!