Δεν είμαι ειδικός, δεν είμαι γιατρός – και κάθε παιδί είναι διαφορετικό. Αν κάτι σε προβληματίζει, συμβουλέψου πρώτα τον παιδίατρο ή κάποιον ειδικό. Όμως, σαν μαμά που άκουσα κι εγώ τη λέξη "αυτισμός" για το παιδί της, θέλω να σου πω τι με βοήθησε. Μήπως και σου γίνει κι εσένα ένα μικρό φως στην αρχή αυτής της διαδρομής.
Η λέξη "αυτισμός" με πάγωσε. Το θυμάμαι σαν χτες. Ένα βλέμμα του γιατρού, μια διάγνωση και μια καινούρια πραγματικότητα που έσκασε σαν κύμα μέσα μου. Φόβος. Άρνηση. Ενοχές. "Έκανα κάτι λάθος; Θα τα καταφέρω;"
Ναι. Θα τα καταφέρεις. Γιατί αυτό το παιδί δεν είναι το πρόβλημα. Είναι το φως σου – απλά λάμπει διαφορετικά.
Έμαθα να βλέπω το παιδί μου – όχι τη διάγνωση
Δεν είναι "αυτιστικός". Είναι ο γιος μου. Είναι ο δικός μου μικρός άνθρωπος, με τις αγάπες του, τις ιδιορρυθμίες του, τις εκφράσεις του που με κάνουν να λιώνω. Δεν είναι η ταμπέλα του. Είναι το παιδί μου. Και αξίζει να τον δω έτσι, κάθε μέρα.
Κατάλαβα πόσο σημαντικό είναι το σταθερό, ήρεμο περιβάλλον
Οτιδήποτε απρόβλεπτο τον αναστάτωνε. Οι ρουτίνες τον βοηθούσαν. Φτιάξαμε μαζί πρόγραμμα, με εικόνες και καρτούλες. Δεν ήταν εύκολο στην αρχή, αλλά του έδινε ασφάλεια. Και όταν εκείνος ήταν ήρεμος, ήμουν κι εγώ.
Έμαθα να μιλάω πιο καθαρά – και να τον ακούω πραγματικά
Τα πολλά λόγια τον μπέρδευαν. Οι μεταφορές, οι ειρωνείες, τα "θα δούμε" – τίποτα δεν τον βοηθούσε. Άρχισα να του μιλάω απλά, ξεκάθαρα, με λέξεις που καταλάβαινε. Και έμαθα να τον παρατηρώ. Να καταλαβαίνω πότε κάτι τον πιέζει, πότε με κοιτάει ζητώντας βοήθεια – ακόμα κι αν δεν το λέει.
Δεν προσπάθησα να "διορθώσω” – προσπάθησα να καταλάβω
Τα ξεσπάσματά του δεν ήταν κακομαθησιά. Ήταν υπερφόρτωση. Κάθε φορά που κατέρρεε, δεν μου έλεγε "δοκίμασε την υπομονή σου". Μου έλεγε "βοήθησέ με". Αυτό άλλαξε τον τρόπο που αντιδρούσα. Αντί να μαλώνω, άρχισα να ρωτάω:
"Τι προσπαθεί να μου πει το παιδί μου τώρα;"
Βρήκα ειδικούς – αλλά δεν ξέχασα ποιος το ξέρει καλύτερα
Η εργοθεραπεία, η λογοθεραπεία, οι παιδοψυχολόγοι – ήταν όλοι πολύτιμοι. Αλλά υπήρχαν στιγμές που ένιωθα πως το ένστικτό μου ήξερε καλύτερα. Όταν κάτι δεν ταίριαζε στον γιο μου, το έλεγα. Ζητούσα να αλλάξουμε ρυθμό, προσέγγιση, θεραπευτή. Γιατί στόχος δεν ήταν να τον κάνω "να μοιάζει με τα άλλα παιδιά”. Στόχος ήταν να τον βοηθήσω να είναι ο εαυτός του – με στήριξη.
Έμαθα να βρίσκω τη μαγεία στις λεπτομέρειες
Ένα βλέμμα. Ένα αστείο που είπε. Ένα χάδι που κράτησε 3 δευτερόλεπτα παραπάνω. Αυτά ήταν τα "θαύματά” μας. Και σε διαβεβαιώνω: καμία πρόταση δεν μου φάνηκε ποτέ πιο συγκλονιστική από το πρώτο "μαμά" του. Για άλλους είναι αυτονόητο. Για εμάς, ήταν μέρα γιορτής.
Δεν είναι εύκολο. Θα υπάρξουν μέρες με δάκρυα και νύχτες με ανησυχία. Αλλά αν μπορώ να σου πω κάτι με το χέρι στην καρδιά είναι αυτό: δεν είσαι μόνη σου. Και δεν χρειάζεται να είσαι τέλεια.
Χρειάζεται να είσαι εκεί. Με αποδοχή. Με κουράγιο. Με μια καρδιά που κάθε μέρα μεγαλώνει λίγο ακόμα, για να χωρέσει αυτό το ξεχωριστό παιδί που σου ήρθε όχι για να σε δυσκολέψει – αλλά για να σου μάθει πώς είναι να αγαπάς χωρίς όρους.