Σε μια πρόσφατη συνέντευξή της η Αθηνά Οικονομάκου, μια μαμά που δείχνει να έχει την άνεση να προσφέρει ό,τι θέλει στα δύο παιδιά της, παραδέχτηκε ότι τα παιδιά της τα έχουν όλα (σ.σ.υγεία, ασφάλεια)... και ανησυχεί που δεν συναντούν δυσκολίες. Η ηθοποιός, όπως όλοι οι γονείς, εννοείται ότι θέλει τα παιδιά της να περάσουν καλύτερα παιδικά χρόνια από τα δικά της. Κανένας γονιός δεν θέλει τα παιδιά του να βιώσουν τις δυσκολίες που πέρασε εκείνος, αλλά μερικές φορές όλοι σκεφτόμαστε "μήπως η καθημερινότητά τους παρά-είναι εύκολη;”. Και φυσικά δεν αναφερόμαστε στα υλικά αγαθά, γιατί οι περισσότεροι δεν έχουμε να τους προσφέρουμε όσα είχαν οι δικοί μας γονείς.
Μήπως δεν προετοιμάζουμε τα παιδιά για τις προκλήσεις της ενήλικης ζωής αν δεν τους μαθαίνουμε στο "όχι”, στο "δεν μπορούμε τώρα” και στο "πρέπει να περιμένεις;”. Ακόμα κι αν έχουμε χρήματα, μήπως δεν πρέπει να δίνουμε 800 ευρώ για ένα ονειρικό πάρτι γενεθλίων ή να τους αγοράζουμε ό,τι θέλουν; Μπορεί οι δικοί μας γονείς να μας έβαζαν όρια γιατί ίσως η ίδια η καθημερινότητά τους τούς έβαζε όρια, οι σημερινοί γονείς όμως δεν βάζουν καθόλου όρια ή τουλάχιστον δεν βάζουν όρια σε αυτά που πρέπει.
Τον τελευταίο καιρό προσπαθώ να κάνω τη ζωή του παιδιού μου πιο δύσκολη ή μάλλον να σταματήσω να την κάνω τόσο εύκολη. Δεν μαζεύω τα ψίχουλα όταν τρώει, δεν του φτιάχνω τη τσάντα για το σχολείο, δεν του λέω την απάντηση στην άσκηση ούτε του φτιάχνω τα παζλ. Η αλήθεια είναι πως ποτέ δεν το έκανα στα αλήθεια, αλλά όταν ήμουν κουρασμένη ήταν πάντα η εύκολη λύση.
Θα είμαι εκεί όταν με χρειαστεί, θα συμβουλεύσω, θα αγκαλιάσω, θα φροντίσω. Αλλά δεν θα του δίνω μασημένη τροφή.
Πλέον, όμως, τώρα που μεγάλωσε λίγο, θέλω να μαθαίνει ότι υπάρχουν συνέπειες μέσα από τα λάθη και τις μικρές προκλήσεις που συναντά. Θα είμαι εκεί όταν με χρειαστεί, θα συμβουλεύσω, θα αγκαλιάσω όταν δεν μπορεί, θα φροντίσω. Αλλά δεν θα του δίνω μασημένη τροφή.
Μήπως οδεύουμε προς το "Obstacle parenting";
Η Michelle Cyca γράφει στο καναδικό The Walrus κάτι παρόμοιο και το ονομάζει μάλιστα "Obstacle parenting". Όπως εξηγεί "από τα ‘90s και μετά, η γονεϊκότητα έγινε "εντατική φροντίδα". Παιδικές χαρές γεμάτες γονείς-σκιές, πάρτι με περισσότερους μεγάλους παρά παιδιά, ατελείωτα δρομολόγια με το αυτοκίνητο μέχρι το σχολείο. Σαν να είναι ένδειξη ανευθυνότητας να αφήσεις το παιδί να κινηθεί έστω για λίγο ανεξάρτητο”. Και η ίδια αποφάσισε να αλλάξει λίγο την προσέγγισή της: "Αντί να τρέχω να κουμπώσω τα κομμάτια του παζλ για το μικρό μου, που κοκκινίζει από την προσπάθεια, ή να τον ανεβάσω στη σκάλα της παιδικής χαράς, τον αφήνω να τα βγάλει πέρα μόνος του. Αντί να γεμίζω τα Σαββατοκύριακα της κόρης μου με ατελείωτες δραστηριότητες – ή έστω με λίγη τηλεόραση – την αφήνω να βαρεθεί.Και ξέρεις τι συνειδητοποιώ; Ότι η βαρεμάρα είναι ένα από τα πιο υποτιμημένα "μαθήματα" που μπορεί να πάρει ένα παιδί. Για αιώνες, τα παιδιά έβρισκαν τρόπο να διαχειριστούν τον χρόνο τους μόνα τους. Κι εμείς, οι σύγχρονοι γονείς, τρέχουμε να γεμίσουμε κάθε κενό, σαν να είναι επικίνδυνο να μη συμβαίνει τίποτα”.
Το πραγματικό στοίχημα είναι να μάθουμε να "αντέχουμε" κι εμείς τη σιωπή, τη βαρεμάρα, το κενό
Οι περισσότερες "παρεμβάσεις" των γονιών ξεκινούν από αγάπη αλλά και φοβίες μας ή άγχη. Θέλουμε τα παιδιά μας ασφαλή και χαρούμενα. Ίσως να θέλουμε να φαινόμαστε κι εμείς καλοί γονείς. Αλλά πρέπει να θυμόμαστε πως κάθε μικρό εμπόδιο ή απογοήτεσυη που απομακρύνουμε, είναι ένα βήμα λιγότερο προς την ανθεκτικότητα.
Η Cyca το ονομάζει "Obstacle parenting". Να αφήνουμε τα παιδιά να κουράζονται, να βαριούνται, να νευριάζουν, να βρίσκουν λύσεις. Και το πιο δύσκολο κομμάτι, όπως λέει, σε αυτή τη μέθοδο δεν είναι το πώς θα ανταποκριθούν τα παιδιά αλλά οι γονείς. "Πώς να την πείσω να αφήσει την οθόνη, όταν με βλέπει κι εμένα να κοιτάζω διαρκώς το κινητό; Όταν το swipe έγινε η πρώτη της μίμηση πριν καν περπατήσει; Το πραγματικό στοίχημα είναι να μάθουμε να "αντέχουμε" κι εμείς τη σιωπή, τη βαρεμάρα, το κενό”, λέει κι έχει απόλυτο δίκιο.
