Ποια εμβόλια χρειάζονται τα παιδιά και πότε πρέπει να τα κάνουν;

Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία και στα μικρά παιδιά η ασφάλεια ξεκινά από τα εμβόλια. Τα εμβόλια προστατεύουν από σοβαρές ασθένειες και συμβάλλουν στην υγεία όλης της κοινότητας. Ως γονείς συχνά αναρωτιόμαστε ποια είναι τα απαραίτητα εμβόλια, πότε πρέπει να γίνουν και τι πιθανές παρενέργειες έχουν.

Το πρόγραμμα εμβολιασμού στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, τα εμβόλια χορηγούνται σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών. Οι πρώτοι μήνες ζωής περιλαμβάνουν εμβόλια κατά ηπατίτιδας Β, πνευμονιόκοκκου, διφθερίτιδας, τετάνου, κοκκύτη, πολιομυελίτιδας και αιμόφιλου της ινφλουέντζας τύπου Β. Στη συνέχεια, υπάρχουν αναμνηστικές δόσεις και εμβόλια κατά της ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς, αλλά και προαιρετικά όπως το εμβόλιο κατά της γρίπης και ο εμβολιασμός για τον HPV.

Εμβόλια ανά ηλικία

Γέννηση

• BCG (φυματίωσης) – μόνο σε ειδικές ομάδες
• HepB (ηπατίτιδας Β) – 1η δόση

2 μηνών

• HepB
• DTaP (Διφθερίτιδα, Τέτανος, Κοκίτης)
• IPV (Πολιομυελίτιδα)
• Hib (Αιμόφιλος ινφλουέντσας τύπου b)
• PCV (Πνευμονιόκοκκος)
• MenB-4C (Μηνιγγιτιδόκοκκος Β)
• RV1 ή RV5 (Ροταϊός)

4 μηνών

• HepB
• DTaP
• IPV
• Hib
• PCV
• MenB-4C
• RV1 ή RV5

6 μηνών

• HepB
• DTaP
• IPV
• Hib
• PCV
• RV1 ή RV5 (εφόσον χρειάζεται)
• Influenza (γρίπη, ετήσιος από 6 μηνών)

12 μηνών

• Hib
• PCV
• MMR (Ιλαρά, Παρωτίτιδα, Ερυθρά)
• VAR (Ανεμευλογιά)
• HepA (1η δόση, ηπατίτιδα Α)

15 μηνών

• Hib
• DTaP
• PCV

18 μηνών

• HepA (2η δόση)
• DTaP

24–36 μηνών

• Influenza (κάθε χρόνο)

4–6 ετών

• DTaP
• IPV
• MMR (2η δόση)
• VAR (2η δόση)

11–12 ετών

• Tdap ή Tdap–IPV (αναμνηστική)
• HPV (1η & 2η δόση)

15–18 ετών

• MCV4 (Μηνιγγιτιδόκοκκος A,C,W135,Y)
• Influenza (κάθε χρόνο)
• Επικαιροποιημένο εμβόλιο COVID-19 (ανάλογα με οδηγίες)

Ειδικές ομάδες παιδιών & εμβόλια

Ανοσοκαταστολή

• BCG (Φυματίωσης): Αντενδείκνυται
• MMR (Ιλαρά, Παρωτίτιδα, Ερυθρά): Αντενδείκνυται
• VAR (Ανεμευλογιά): Αντενδείκνυται
• Όλα τα υπόλοιπα εμβόλια: Συστήνονται κανονικά

Λοίμωξη HIV

CD4 <200:

• BCG: Αντενδείκνυται
• MMR: Αντενδείκνυται
• VAR: Αντενδείκνυται
• CD4 >200:
• MMR: Συστήνεται
• VAR: Συστήνεται
• BCG: Αντενδείκνυται

Ασπληνία ή μόνιμη έλλειψη τελικών κλασμάτων συμπληρώματος

Συστήνονται:

• Hib
• PCV20 (πνευμονιόκοκκος)
• MCC (μηνιγγιτιδόκοκκος C)
• MCV4 (μηνιγγιτιδόκοκκος A,C,W135,Y)
• MenB-4C ή MenB-Hbp (μηνιγγιτιδόκοκκος B)

Χρόνιες καρδιοπάθειες / πνευμονοπάθειες

Συστήνονται:

• Hib
• PCV20
• Γρίπη (Infl)
• COVID-19
• Όλα τα υπόλοιπα εμβόλια ανάλογα με ηλικία

Νεφρική ανεπάρκεια σε χρόνια εξωνεφρική κάθαρση

Συστήνονται:

• Όλα τα βασικά εμβόλια
• Επιπλέον έμφαση σε Hib, PCV20, γρίπη, ηπατίτιδα Β

Χρόνιες παθήσεις ήπατος

Συστήνονται:

• HepA (Ηπατίτιδα Α)
• HepB (Ηπατίτιδα Β)
• Όλα τα υπόλοιπα βασικά εμβόλια

Σακχαρώδης διαβήτης

Συστήνονται:

• Γρίπη (Infl)
• COVID-19
• Όλα τα υπόλοιπα βασικά εμβόλια

Συχνές ανησυχίες γονέων

Πολλοί γονείς φοβούνται τις παρενέργειες, συνήθως όμως είναι ήπιες και δεν συγκρίνονται με τα συμπτώματα μια πιθανής ασθένειας του παιδιού. Οι πιο συχνές παρενέργειες είναι: ερυθρότητα ή πρήξιμο στο σημείο της ένεσης ή ήπιος πυρετός. Σοβαρές αντιδράσεις εμφανίζονται σπάνια και για αυτό υπάρχει χρειάζεται συνεχής παρακολούθηση από παιδίατρο.

Πως προετοιμάζουμε το παιδί για το εμβόλιο: 

• Εξηγήστε με απλά λόγια τι θα συμβεί.
• Κρατήστε το παιδί απασχολημένο με παιχνίδι ή τραγούδι.
• Δώστε προσοχή μετά το εμβόλιο: Χρειάζονται υγρά, ανάπαυση και παρατήρηση για παρενέργειες.