Το λέμε σχεδόν μηχανικά. Μετά από ένα λάθος του παιδιού, μια "αταξία”, μια απροσεξία. Η φράση "Στο είπα" βγαίνει εύκολα σαν υπενθύμιση ότι είχαμε δίκιο. Όχι τόσο για να νιώσουμε εμείς καλύτερα αλλά για να δείξουμε στο παιδί ότι έχουμε δίκιο και πρέπει να μας ακούει.
Όμως, εκείνη τη στιγμή, το παιδί δεν μαθαίνει να προσέχει περισσότερο μαθαίνει να εμπιστεύεται λιγότερο τον εαυτό του.
Η φράση που σκοπεύει να ενισχύσει την υπευθυνότητα, τελικά καλλιεργεί φόβο και ντροπή, σβήνοντας τη φυσική περιέργεια που κάνει τα παιδιά να εξερευνούν και να μαθαίνουν. Γιατί το να "πέφτεις” και να δοκιμάζεις ξανά, είναι το πιο ουσιαστικό μάθημα που υπάρχει.
Ο στόχος του γονιού δεν είναι να "κερδίσει”, αλλά να διδάξει το παιδί μέσα από μια στιγμή απροσεξίας ή αταξίας. Ενθάρρυνε το παιδί σου να σε ακούει και αντί για το "Γιατί έτσι είπα εγώ”, δοκίμασε φράσεις που χτίζουν εμπιστοσύνη και αυτορρύθμιση:
- "Είναι δική μου δουλειά να σε κρατάω ασφαλή και για αυτό θα...ι"
- "Ξέρω ότι θέλεις να __, αλλά τώρα χρειάζεται να __"
- "Να σου εξηγήσω γιατί το κάνουμε έτσι"
- "Δεν χρειάζεται να σου αρέσει, αλλά αυτός είναι ο κανόνας"
- "Μπορούμε να το ξαναδοκιμάσουμε όταν νιώσεις ήρεμος"
Ο τρόπος που μιλάμε στο παιδί γίνεται η εσωτερική του φωνή. Εκείνη που θα του λέει ότι είναι δυνατό, ότι μπορεί να τα καταφέρει, ότι αξίζει να προσπαθήσει.
Αντί για φράσεις που αποθαρρύνουν, δοκίμασε να πεις:
Αντί για "Μη γκρινιάζεις!", δοκίμασε "Βλέπω ότι είσαι κουρασμένος. Θες να κάνουμε ένα διάλειμμα;"
Αντί για "Σταμάτα να κλαις, δεν είναι τίποτα", δοκίμασε "Καταλαβαίνω ότι αυτό σε στενοχώρησε. Θες να μου πεις τι σε πείραξε περισσότερο;"
Αντί για "Δεν έχεις λόγο να θυμώνεις!", δοκίμασε "Ο θυμός είναι εντάξει. Ας βρούμε μαζί έναν τρόπο να τον εκφράσουμε με ασφάλεια"
Αντί για "Δεν είσαι πια μωρό", δοκίμασε "Ξέρω ότι προσπαθείς να το κάνεις μόνος σου και το πας πολύ καλά"
Αντί για "Το έκανες λάθος", δοκίμασε "Έκανες μια προσπάθεια και αυτό είναι το πιο σημαντικό. Θες να δοκιμάσουμε ξανά;"
Αντί για "Στο είπα!", δοκίμασε "Τώρα ξέρεις τι μπορείς να κάνεις διαφορετικά την επόμενη φορά και αυτό είναι σπουδαίο"
Οι λέξεις που χτίζουν εμπιστοσύνη
Η εμπιστοσύνη δεν χτίζεται μόνο με πράξεις αλλά και με τον τόνο που επιλέγεις όταν επικοινωνείς με το παιδί. Κάθε φορά που το παιδί σου νιώθει ότι το ακούς, ότι δεν το μειώνεις, ότι δεν το διορθώνεις με θυμό, μαθαίνει πως είναι ασφαλές να εκφράζεται.
- "Είμαι εδώ για σένα, ακόμα κι αν δεν συμφωνούμε"
- "Σε ακούω. Θες να μου το εξηγήσεις αλλιώς;"
- "Μπορεί να διαφωνούμε, αλλά η γνώμη σου έχει σημασία"
- "Σε εμπιστεύομαι να δοκιμάσεις μόνος σου κι αν χρειαστείς βοήθεια, θα είμαι εδώ"
Οι λέξεις που ενισχύουν την αυτορρύθμιση
Η αυτορρύθμιση δεν είναι έμφυτη στα παιδιά. Είναι μια δεξιότητα που καλλιεργείται μέσα από τη σχέση. Όταν το παιδί χάνει τον έλεγχο, δεν χρειάζεται να νιώσει ντροπή, χρειάζεται καθοδήγηση.
- "Ας σταματήσουμε λίγο να πάρουμε μια ανάσα μαζί"
- "Πώς νιώθει τώρα το σώμα σου;"
- "Θες να μετρήσουμε μέχρι το δέκα πριν μιλήσουμε ξανά;"
- "Μπορείς να δοκιμάσεις ξανά όταν νιώσεις πιο ήρεμος"
Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί μαθαίνει να παρατηρεί τον εαυτό του, αντί να φοβάται το συναίσθημά του.
Οι λέξεις που τρέφουν την αυτοπεποίθηση
Η αυτοπεποίθηση δεν χτίζεται με επιβράβευση τύπου "μπράβο", αλλά με αναγνώριση προσπάθειας και συναισθήματος.
- "Το κατάφερες γιατί επέμεινες, όχι γιατί ήταν εύκολο"
- "Είδες; Βρήκες μόνος σου τη λύση"
- "Μου αρέσει που προσπάθησες ξανά, ακόμα κι αν δεν βγήκε τέλειο"
- "Το πιο σημαντικό δεν είναι να τα καταφέρνεις πάντα, αλλά να μαθαίνεις κάθε φορά"
Τα παιδιά χρειάζονται γονείς που μέσα από τις λέξεις που χρησιμοποιούν δείχνουν ότι είναι παρόντες και πρόθυμοι να επανορθώνουν με αγάπη.

