Αν το παιδί σου σε ρωτάει συνέχεια που ζουν τα μυρμήγκια ή γιατί δεν υπάρχουν μπλε σκυλάκια ή απλά περνάει τον χρόνο του πατώντας τα κουμπιά του τηλεκοντρόλ με περιέργεια, τότε μεγαλώνεις ένα παιδί που θέλει να εξερευνήσει τον κόσμο κι αυτό είναι κάτι που αξίζει να ενθαρρύνεις αντί να του πεις πάλι "πρόσεχε".
Μια νέα έρευνα της Talker Research για λογαριασμό της Lightbridge Academy, σε δείγμα 2.000 γονέων με παιδιά 0–6 ετών, δείχνει πως τα μικρά παιδιά σήμερα μαγεύονται από τον κόσμο γύρω τους: Από το νερό της βροχής μέχρι τους ιππότες και τα τύμπανα. Τα ενδιαφέροντά τους μπορεί να είναι αναπάντεχα, αλλά είναι ακριβώς αυτά που πρέπει να είναι. Ένα παιδί δήλωσε πως ενδιαφέρεται για "εξαφανισμένα ψάρια", ένα άλλο για τον μηχανισμό πίσω από τα στοπ της πόρτας.
Το 91% των γονιών, σύμφωνα με την έρευνα, θεωρεί σημαντικό να ενθαρρύνει τη φυσική περιέργεια του παιδιού, οι ίδιοι παραδέχονται ότι λένε "πρόσεχε" κατά μέσο όρο 27 φορές την ημέρα, συν άλλα 25 "μην το αγγίζεις". Τελικά ενθαρρύνουμε την εξερεύνηση ή προκαλούμε φόβο στα παιδιά μην πάθει κάτι;
Το "παράδοξο του πρόσεχε"
Οι γονείς απαντούν κατά μέσο όρο την ημέρα σε 46 ερωτήσεις των παιδιών τους και στο 35% των περιπτώσεων δεν έχουν απάντηση. Οι ερωτήσεις είναι συχνά αφοπλιστικές: "Αν ο χρόνος είχε μυρωδιά, ποια θα ήταν;" και "Πού πάνε τα όνειρα όταν ξυπνάμε;".
Αυτές δεν είναι ερωτήσεις που απαντιούνται με μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο. Πρέπει να είσαι προετοιμασμένος ή να το έχεις φιλοσοφήσει. Δεν είσαι πάντα σε κατάσταση να απαντήσεις "τα όνειρα μένουν σε ένα κουτάκι στο μυαλό σου κι αν είναι όμορφα και γλυκά μπορείς να τα βλέπεις όσο συχνά θέλεις".
Το 97% των γονιών που συμμετείχαν στην έρευνα θεωρούν σημαντικό τα παιδιά να κατανοούν γιατί πρέπει να προσέχουν, αλλά μόνο το 34% των προειδοποιήσεων αφορά σε πραγματικό κίνδυνο. Οι υπόλοιπες είναι απλώς αντανακλαστικές αντιδράσεις. Ένα "πρόσεχε" που βγαίνει από το στόμα γιατί φοβόμαστε, γιατί το συνηθίσαμε, γιατί ασχοληθήκαμε λίγο παραπάνω ή γιατί δεν θέλουμε να ασχοληθούμε αργότερα με ένα ποτήρι που έπεσε ή με ένα παραπάτημα που κατέληξε σε κλάματα.
Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί της Lightbridge Academy, ο στόχος δεν είναι να εξαλειφθεί ο κίνδυνος, αλλά να βοηθηθούν τα παιδιά να αναπτύξουν ασφαλείς συνήθειες, ενώ ταυτόχρονα διατηρούν τη φυσική τους περιέργεια και ανθεκτικότητα. Να αντικαταστήσουμε το "γιατί έτσι είπα εγώ" με εξηγήσεις που τα βοηθούν να κατανοήσουν την αιτία και το αποτέλεσμα.
Τα παιδιά σήμερα είναι πιο περίεργα από ποτέ;
Το 97% των γονέων λένε ότι τα παιδιά τους έχουν περιέργεια και το 71% ότι έχουν πολλή περιέργεια. Μάλιστα, 77% των γονιών πιστεύουν ότι τα παιδιά τους είναι πιο περίεργα απ’ ό,τι ήταν οι ίδιοι στην παιδική ηλικία.
Η Gigi Schweikert, διευθύνουσα σύμβουλος της Lightbridge Academy, εξηγεί πως "ακόμα και πριν μπουν στην τάξη, οι γονείς βλέπουν σπίθες περιέργειας και δημιουργικότητας στα παιδιά τους, σπίθες που μπορούν μια μέρα να γίνουν καριέρες και πάθη ζωής".
Η πρόκληση των σημερινών γονιών δεν είναι να απαντήσουμε σε όλες τις ερωτήσεις των παιδιών μας, αλλά να δημιουργήσουμε τον χώρο ώστε να ρωτούν, να ψάχνουν και να πειραματίζονται με ασφάλεια. Η περιέργεια, άλλωστε, είναι αυτή που δίνει κίνητρο, φαντασία, δημιουργικότητα, εξιότητες και γνώσεις.

