Κάποτε πίστευαν ότι για να μάθει ένα παιδί να συμπεριφέρεται σωστά, πρώτα πρέπει να νιώσει άσχημα. Δεν λέει ευχαριστώ; Το μαλώνουμε! Κάνει αταξία; Το κάνουμε να νιώσει ντροπή!
"Γιατί το έκανες αυτό;" και "έτσι κάνουν τα καλά παιδάκια;", φράσεις που προκαλούν ντροπή, άγχος και ανασφάλεια στα παιδιά. Μαθαίνουν να φέρονται καλά για να μην νιώσουν πάλι άβολα και κυρίως για να μην νιώσουν ότι απογοήτευσαν τους γονείς τους. Αν φερθούν σωστά, τότε θα τους αγαπούν!
Πλέον οι γονείς γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τέτοιες γονεικές συμπεριφορές επηρεάζουν αρνητικά τα παιδιά, όμως αρκετοί εξακολουθούν να τις εφαρμόζουν. Είτε επειδή έτσι έχουν μάθει, είτε επειδή δεν ξέρουν και οι ίδιοι πώς να διαχειριστούν την κατάσταση. Δεν το έμαθαν, εξάλλου, από τους γονείς τους.
Πώς θα αλλάξει αυτό; Αρκεί οι γονείς να δούμε την καλή συμπεριφορά ως μια δεξιότητα. Σαν να μαθαίνουμε στο παιδί μας να δένει τα κορδόνια του ή να κάνει ποδήλατο.
Σε αυτή την περίπτωση, αν δείχναμε, δηλαδή, στο παιδί πώς να δένει τα κορδόνια του, δεν θα του φωνάζαμε αν δεν τα κατάφερνε στις πρώτες του προσπάθειες. Δεν θα του λέγαμε "μα γιατί το κάνεις έτσι;" αλλά θα του το δείχναμε ξανά και ξανά με υπομονή. Το ίδιο συμβαίνει και με την καλή συμπεριφορά. Χρειάζεται να τη δείχνουμε εμείς οι ίδιοι πρώτα και να την υπενθυμίζουμε στα παιδιά ξανά και ξανά. Μέχρι να το κατακτήσουν!
Είμαστε "προπονητές" των παιδιών στην σωστή- ή μάλλον υγιή- συμπεριφορά, στην υγιή έκφραση των συναισθημάτων τους και στη διαχείριση των προκλήσεων που συναντούν. Και ως προπονητές πρέπει να τους δίνουμε κίνητρο χωρίς φόβο. Κίνητρο να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν επειδή θέλουν.
Κάθε φορά, λοιπόν, που το παιδί έχει ένα συναισθηματικό ξέσπασμα, κάθε φορά που αντιμιλά ή κάνει μια αταξία, δες αυτή τη στιγμή ως μια διδακτική ευκαιρία. Έτσι θα προστατεύσεις την αυτοεκτίμηση του παιδιού και θα του δώσεις κίνητρο να προσπαθήσει!
Η τιμωρία, άλλωστε, το έχουμε δει... δεν είχε ποτέ αποτέλεσμα!
