Μην τιμωρείς τα παιδιά, λένε οι ειδικοί, άφησέ τα να υποστούν τις φυσικές συνέπειες. Δεν θέλει να βάλει ζακέτα στο σχολείο; Θα κρυώνει και την επόμενη φορά θα την πάρει μαζί. Δεν κλείνει την τηλεόραση; Την κλείνεις εσύ και κρατάς το τηλεκοντρόλ.
Τι γίνεται, όμως, εάν παρά το γεγονός ότι έχεις επιτρέψει στο παιδί να μάθει μέσα από τις συνέπειες των πράξεών του... εκείνο δεν μαθαίνει; Υπάρχουν κι αυτά τα παιδιά που θα κάνουν συνέχεια το ίδιο λάθος και μετά θα πουν "δεν με νοιάζει αν κρυώνω” ή "δεν με νοιάζει που έκλεισες την τηλεόραση”.
Γιατί το παιδί μου 'δεν μαθαίνει το μάθημά του;”
Δεν έχουν όλα τα παιδιά τον ίδιο χαρακτήρα. Κάποια παιδιά έχουν περισσότερη αδιαφορία, κάποια έχουν περισσότερο πείσμα, κάποια έχουν περισσότερη επιθυμία... για επανάσταση! Αυτά τα παιδιά ίσως να μην μαθαίνουν τόσο εύκολα από τις φυσικές συνέπειες. Δεν παίρνουν ως κίνητρο τη συνέπεια αλλά αντίθετα λαμβάνουν τη φυσική συνέπεια ως τιμωρία για τον χαρακτήρα τους και όχι για τη συμπεριφορά τους.
Τι κάνουμε λοιπόν;
Τα παιδιά μαθαίνουν με την επανάληψη. Όταν τους επιτρέπουμε να εξασκούν την ίδια σωστή συμπεριφορά ξανά και ξανά, τότε γίνεται συνήθεια.
Ας δούμε ένα παράδειγμα: Το παιδί ξεχνάει συνέχεια να πάρει το παγούρι του.
Η φυσική συνέπεια θα ήταν να διψάει κατά τη διάρκεια της προπόνησης.
Η λογική συνέπεια είναι επιστρέψουμε σπίτι για να πάρουμε το παγούρι και άρα να αργήσει στην προπόνηση και να τον επιπλήξει ο καθηγητής.
Η τιμωρία θα ήταν να του πούμε ότι αν ξεχάσει ξανά το παγούρι του, δεν θα μπορεί μετά την προπόνηση να δει τηλεόραση!
Με τη λογική της επανάληψης θα μαθαίναμε στο παιδί πώς να καταφέρνει να μην ξεχνάει το παγούρι. Θα μπορούσαμε να βάλουμε Post-it στην τσάντα "μην ξεχάσεις το παγούρι” ή να φτιάχνει την τσάντα του με ηρεμία αρκετά λεπτά πριν φύγει από το σπίτι. Θα μπορούσαμε να του εξηγήσουμε ότι πριν φύγει από το σπίτι να σκέφτεται τα 4 πράγματα που δεν πρέπει να ξεχάσει "παγούρι, σνακ, αλλαξιά ρούχα και τα παπούτσια της προπόνησης”.
Αντί να εστιάζουμε στις συνέπειες, οι γονείς μπορούμε να εστιάζουμε στο πώς θα μάθουμε πρώτα στο παιδί να χειρίζεται τις καθημερινές του ευθύνες σωστά, δείχνοντάς του τον τρόπο. Αυτό θα δημιουργήσει ρουτίνες που θα βοηθήσουν το παιδί να συμπεριφέρεται σωστά και με τρόπο που να το εξυπηρετεί.