Ο πρόωρος τοκετός παραμένει μια από τις πιο σημαντικές προκλήσεις για τη δημόσια υγεία διεθνώς. Κάθε χρόνο, περίπου 1 στα 10 νεογνά –περίπου 13,4 εκατομμύρια παιδιά– γεννιέται πριν από την 37η εβδομάδα κύησης.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναγνωρίζει την προωρότητα ως την κύρια αιτία θανάτου παιδιών κάτω των 5 ετών, καθώς συχνά συνδέεται με σοβαρές και μακροχρόνιες επιπλοκές στην υγεία.
Στην Ελλάδα, το ζήτημα γίνεται ακόμη πιο έντονο: το ποσοστό των πρόωρων γεννήσεων φτάνει το 12,3%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2024, από τις 68.467 γεννήσεις, περίπου 8.400 νεογνά ήρθαν στον κόσμο πρόωρα, με τις οικογένειές τους να βιώνουν μια δύσκολη και συχνά ψυχοφθόρα εμπειρία στις Μονάδες Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (ΜΕΝΝ).
Την ίδια στιγμή, η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με έντονη υπογεννητικότητα, καθώς ο συνολικός αριθμός των γεννήσεων μειώνεται σταθερά, ενώ οι πρόωροι τοκετοί αυξάνονται, δημιουργώντας ακόμα μεγαλύτερες ανάγκες για εξειδικευμένη νεογνολογική φροντίδα και προληπτικές παρεμβάσεις.
Παρέμβαση της Ελληνικής Νεογνολογικής Εταιρείας
Την κατάσταση περιγράφει η Ελληνική Νεογνολογική Εταιρεία, η οποία, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας, διοργανώνει στις 27 Νοεμβρίου, στις 18:00, στο ΚΕ.Δ.Ε.Α. υβριδική ημερίδα με τίτλο:
"Από το πρόωρο νεογνό για το πρόωρο".
Στην εκδήλωση θα συμμετέχουν επαγγελματίες υγείας από ΜΕΝΝ όλης της χώρας, καθώς και γονείς και παιδιά που γεννήθηκαν πρόωρα. Το φετινό παγκόσμιο μήνυμα, "Ας δώσουμε στα πρόωρα μωρά ένα δυναμικό ξεκίνημα για ένα φωτεινότερο μέλλον", υπενθυμίζει την ανάγκη για ένα πιο υποστηρικτικό πλαίσιο γύρω από τα πρόωρα νεογνά και τις οικογένειές τους.
Δηλώσεις του προέδρου της Εταιρείας, Γιώργου Μητσιάκου
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος της Ελληνικής Νεογνολογικής Εταιρείας, καθηγητής Παιδιατρικής–Νεογνολογίας του ΑΠΘ Γιώργος Μητσιάκος, σημειώνει ότι, παρά την πρόοδο της νεογνολογίας, η Ελλάδα εξακολουθεί να παρουσιάζει κρίσιμες ελλείψεις σε επίπεδο υποδομών.
Όπως αναφέρει, "η χώρα μας βαίνει συνεχώς προς όλο και χειρότερες μέρες όσον αφορά την υπογεννητικότητα". Το ποσοστό προωρότητας, περίπου 12,3%, υπερβαίνει τον παγκόσμιο μέσο όρο του 10% που δίνει ο ΠΟΥ.
Ο κ. Μητσιάκος υπογραμμίζει ιδιαίτερα την έλλειψη οργανωμένων περιγεννητικών κέντρων, τόσο στα μεγάλα αστικά κέντρα όσο και στην επαρχία, επισημαίνοντας ότι η Πολιτεία οφείλει να αντιμετωπίσει το ζήτημα, ώστε να διασφαλιστεί η βέλτιστη φροντίδα για τις εγκύους και τα πρόωρα νεογνά.
Παράλληλα, τονίζει ότι ζητούμενο δεν είναι μόνο η διαχείριση της προωρότητας, αλλά και η μείωση των πρόωρων τοκετών, μέσω έγκαιρης πρόληψης και πρόσβασης όλων των γυναικών σε οργανωμένη περιγεννητική φροντίδα.
Ο ρόλος της φροντίδας με επίκεντρο την οικογένεια
Το μοντέλο Family-Centered Care (FCC) αποτελεί σήμερα βασικό εργαλείο στη φροντίδα πρόωρων και άρρωστων νεογνών. Στις ΜΕΝΝ, η προσέγγιση αυτή:
- αναγνωρίζει τους γονείς ως ενεργούς συνεργάτες στη φροντίδα
- ενισχύει τον μητρικό θηλασμό
- υποστηρίζει την ομαλή ανάπτυξη του βρέφους
- μειώνει τον κίνδυνο λοιμώξεων και τη διάρκεια νοσηλείας
- ενισχύει τον ψυχοσυναισθηματικό δεσμό γονέα–νεογνού
Η Ελληνική Νεογνολογική Εταιρεία στέλνει μήνυμα ευαισθητοποίησης, υπογραμμίζοντας ότι οι επαγγελματίες υγείας των ΜΕΝΝ "στηρίζουν καθημερινά τα νεογνά και τις οικογένειές τους, με σύμμαχο την επιστημονική γνώση, τη συνεχή εκπαίδευση και την ανθρωπιά".
Ταυτόχρονα, καλεί Πολιτεία, υγειονομική κοινότητα και κοινωνία να ενώσουν δυνάμεις, ώστε τα πρόωρα μωρά να έχουν ένα πραγματικά δυναμικό ξεκίνημα και φωτεινότερο μέλλον.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
